ThienNhien.Net – Báo chí gần đây có lẽ khiến nhiều người vẫn nghĩ rằng nhắc đến ngành năng lượng của Lào là chỉ đề cập tới con đập Xayaburi và những vấn đề liên quan đến các dự án đập đang được đề xuất xây dựng trên dòng chính Mê Kông. Song thực tế, không hề ồn ào hay gây tranh cãi quốc tế, một cuộc cách mạng năng lượng hiện vẫn đang âm thầm diễn ra trên đất nước này. – Đây là nhận định của một chuyên gia thuộc Viện Năng lượng Tái tạo Lào, mới được đăng tải trên tờ Bangkok Post (Thái Lan), xin được chia sẻ với bạn đọc.
Lào còn xa mới là một quốc gia giàu có, nhưng nước này đã đưa công cuộc điện khí hóa đến với 70% dân số và đặt mục tiêu 90% dân Lào sẽ được phủ điện vào năm 2020. Trong khi cùng cảnh nghèo như Lào, các nước khu vực châu Phi cận Sahara mới chỉ điện khí hóa được trung bình 30% trên tổng số dân.
Những thành quả này càng đáng ghi nhận hơn đặt trong bối cảnh một đất nước có lịch sử đầy gian khổ và đau thương, với mật độ dân số thưa thớt – chỉ 23 người/1km2, và tốc độ đô thị hóa còn rất thấp – chỉ đạt 33%.
Đặc biệt, công cuộc điện khí hóa của Lào không chỉ dựa vào những công trình thủy điện lớn, hiện vẫn còn khá ít ở nước này, mà còn thông qua một loạt các công nghệ mới. Tính đến nay đã có 20.000 hộ gia đình Lào được tiếp cận điện năng từ hệ thống nhà năng lượng mặt trời do các công ty địa phương lớn như Sunlabob lắp đặt hoặc nhận được nguồn đầu tư từ Ngân hàng Thế giới (WB).
Mặc dù công suất thiết kế của hệ thống thủy điện nhỏ (hầu hết có quy mô dưới 5MW) hiện nay chỉ đạt 11MW điện, song trong những năm tới, bằng các ưu đãi đầu tư mới, Chính phủ Lào dự kiến sẽ nâng con số này lên 650MW. Và đã có trên 50 dự án như vậy tại Lào đang bước vào giai đoạn ký biên bản ghi nhớ, được Chính phủ cấp phép đầu tư 35 năm và hưởng nhiều ưu đãi về thuế.
Thêm nữa, Chính phủ Lào cũng cho thấy tầm nhìn xa của mình trong việc nhận thức rõ công nghệ xanh là con đường phát triển quan trọng. Lào đang trên đường thực hiện mục tiêu đến năm 2025, năng lượng tái tạo sẽ đáp ứng 30% nhu cầu năng lượng quốc gia.
Để vượt qua những thách thức phía trước, Chính phủ Lào đang nhanh chóng điều chỉnh chính sách khuyến khích đầu tư và khuyến khích công nghệ xanh; các luật định cũng được điều chỉnh để nắm bắt lấy cơ hội phát triển theo hướng xanh sạch, các-bon thấp.
Nếu đạt mục tiêu đề ra, Lào sẽ trở thành một trong những nước chậm phát triển nhất được tiếp cận đầy đủ Cơ chế Mua bán Khí thải của Liên minh Châu Âu (EU ETS), cho phép nước này tham gia vào thị trường mua bán tín dụng giảm phát thải các-bon (CERs) vốn có giá trị gấp 3 lần giá trị của thị trường các-bon tự nguyện (VERs), đồng thời đem lại nguồn tài chính đáng kể cho các dự án năng lượng tái tạo của Lào trong những thập kỷ tới.
Ngay cả trong lĩnh vực nhiên liệu sinh học, Lào đang tiến hành đổi mới nhằm đáp ứng được 10% nhu cầu nhiên liệu vào năm 2025. Không đơn thuần chỉ dựa vào cây cọc rào (Jatropha curcas), nước này còn bắt đầu quan tâm tìm kiếm các nguyên liệu khác, bao gồm cả cây cọc rào bản địa.
Với một đất nước chỉ có số dân 6,3 triệu người, nhưng lại là nơi có núi non hùng vĩ như Lào, phát triển xanh chắc chắn không còn là một lựa chọn mà là một sự cần thiết. Giờ đây, Lào đang mở cửa cho các hướng tiếp cận sạch, các loại hình công nghệ mới và các nguồn đầu tư mới. Những doanh nghiệp và tổ chức có ý định đầu tư lắp đặt công nghệ xanh trên lãnh thổ Lào chắc chắn sẽ nhận được thiện chí và khả năng hợp tác từ các doanh nghiệp địa phương và sự ủng hộ từ phía chính quyền.
