ThienNhien.Net – Khoản vay trị giá 330 triệu USD cuối cùng đã được Ngân hàng Thế giới (WB) phê duyệt cho Dự án thủy điện Trung Sơn vào ngày hôm qua (26/4) thông qua Ngân hàng Tái thiết và Phát triển quốc tế (IBRD) sau khi dự án này hoàn tất toàn bộ các thủ tục liên quan đến việc thiết lập kế hoạch, đánh giá tác động môi trường, xã hội, tham vấn cộng đồng, thẩm định, đàm phán và kí kết hiệp định vay vốn.
Toàn bộ khoản vay được dùng cho việc mua sắm thiết bị, thi công và hỗ trợ kỹ thuật cho đập, hồ chứa và nhà máy thủy điện. Khoảng 26 triệu USD được phân bổ cho công tác tái định cư, phát triển sinh kế, hỗ trợ các dân tộc thiểu số và bảo vệ môi trường.
WB tin rằng, Dự án nhà máy thủy điện Trung Sơn với công suất 260 MW sẽ giúp đáp ứng nhu cầu điện ngày càng tăng tại Việt Nam, đồng thời mang lại lợi ích chống lũ và tưới tiêu nông nghiệp cho các cộng đồng nông thôn nghèo ở tỉnh Thanh Hóa. Thông qua dự án, WB cũng sẽ hỗ trợ kỹ thuật cho Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) để đơn vị này thực hiện các dự án thủy điện đảm bảo tốt hơn về an toàn đập, vận hành nhà máy cũng như áp dụng các tiêu chuẩn quốc tế về xã hội và môi trường.
Liên quan đến dự án này, nguồn tin từ Mạng lưới sông ngòi Việt Nam (VRN) cho hay, sẽ có khoảng 1.205 hộ với 5.602 người bị ảnh hưởng khi dự án được triển khai, trong đó 509 hộ gia đình với 2.283 người buộc phải tái định cư. Các hộ tái định cư chủ yếu ở các xã Trung Sơn (huyện Quan Hóa) và xã Mường Lý, Trung Lý (huyện Mường Lát), vốn là vùng sinh sống của cộng đồng người Mường, Thái.
Nhằm nâng cao hiệu quả tham gia vào quá trình quan sát và giám sát dự án, từ tháng 10/2009, Nhóm công tác Trung Sơn đã được thành lập dưới sự điều phối của VRN cùng sự tham gia của các thành viên mạng lưới bao gồm 5 tổ chức: Trung tâm Bảo tồn và Phát triển tài nguyên nước (WARECOD), Trung tâm Con người và Thiên nhiên (PanNature), Trung Tâm Dịch Vụ Phát Triển Nông Thôn (RDSC), Viện Kinh tế Sinh thái (Eco-Eco), Hội khoa học kỹ thuật Thanh Hóa và 8 chuyên gia về xã hội, kinh tế, môi trường và thiết kế thủy điện của VRN. Hiện nhóm đã hoàn thành báo cáo giám sát tham vấn cộng đồng, báo cáo khuyến nghị và gửi lên WB cùng Ban quản lý Dự án Điện nông thôn và năng lượng tái tạo (PMB), Vụ Năng lượng, Bộ Công Thương. Ngày 18/3/2010, PMB đã có công văn chính thức phản hồi về các ý kiến VRN đưa ra và chấp thuận xem xét các khuyến nghị của VRN trong báo cáo chính thức của dự án.
Dự án thủy điện Trung Sơn được xây dựng trên sông Mã tại địa điểm thuộc huyện Quan Hóa, tỉnh Thanh Hóa, do Tập đoàn điện lực Việt Nam (EVN) đầu tư với tổng vốn 386 triệu USD, trong đó vốn vay thương mại từ WB là 330 triệu USD và vốn đối ứng của EVN là 56 triệu USD. Công trình dự kiến được đưa vào vận hành năm 2014 và hoàn thành toàn bộ vào năm 2015.
Trung Sơn cũng là dự án thủy điện đầu tiên có sự tham gia giám sát độc lập của khối xã hội dân sự từ giai đoạn thẩm định dự án. Theo VRN, đây là cơ sở tốt để tăng cường sự tham gia của cộng đồng trong các khâu triển khai dự án tiếp theo. |