ThienNhien.Net – Yêu cầu đánh giá tác động môi trường từ năm 2005 đã được lồng ghép vào quy định luật, cụ thể là Luật Bảo vệ môi trường ban hành ngày 29/11/2005, tiếp đến là Nghị định số 80/2006/NĐ-CP ngày 9/8/2006 về việc quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Bảo vệ môi trường và sau là Nghị định 21/2008/NĐ-CP về sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 80/2006/NĐ-CP. Mới đây nhất là sự đời của Nghị định 29/2011/NĐ-CP về đánh giá môi trường chiến lược, đánh giá tác động môi trường và cam kết bảo vệ môi trường.
Ngoài việc thay đổi số lượng dự án phải lập báo cáo đánh giá tác động môi trường (từ 162 dự án theo Nghị định 21/2008/NĐ-CP xuống còn 146 dự án), Nghị định 29/2011/NĐ-CP tiến hành sửa đổi, bổ sung nhiều quy định về đối tượng và trách nhiệm của chủ dự án trong việc lập báo cáo đánh giá tác động; thời điểm, quy trình thẩm định và phê duyệt; nội dung báo cáo, nội dung cam kết bảo vệ môi trường; chế độ tài chính cho hoạt động đánh giá môi trường chiến lược.
Theo đó, tất cả các chiến lược, quy hoạch, kế hoạch 5 năm trở lên sẽ phải thực hiện đánh giá môi trường chiến lược (ĐMC) chi tiết hoặc rút gọn dưới hình thức lồng ghép trong báo cáo chiến lược, quy hoạch, kế hoạch hoặc báo cáo riêng. Đối với kế hoạch 5 năm được xây dựng phù hợp với quy hoạch của ngành, lĩnh vực đã được thẩm định báo cáo ĐMC thì không bắt buộc thực hiện ĐMC.
Nghị định cũng đồng thời quy định cụ thể danh mục các dự án phải lập báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM), trong đó có nhóm các dự án về xây dựng; sản xuất vật liệu xây dựng; về giao thông; năng lượng, phóng xạ; điện tử, viễn thông; một số dự án liên quan đến thủy lợi, sử dụng đất rừng, đất nông nghiệp; thăm dò, khai thác, chế biến khoáng sản; dầu khí; xử lý chất thải…
Chủ dự án có trách nhiệm lập hoặc thuê tổ chức có đủ điều kiện lập báo cáo ĐTM cho dự án đầu tư của mình. Báo cáo ĐTM phải liệt kê, mô tả chi tiết các hoạt động, hạng mục công trình của dự án có nguy cơ gây tác động xấu đến môi trường kèm theo quy mô về không gian, thời gian, khối lượng thi công, công nghệ vận hành của từng hạng mục công trình và của cả dự án. Đồng thời, đánh giá chung về hiện trạng môi trường nơi thực hiện dự án và vùng kế cận; mức độ nhạy cảm của môi trường; đề xuất các biện pháp giảm thiểu tác động xấu đến các điều kiện tự nhiên, thành phần môi trường tự nhiên, sức khỏe cộng đồng và các yếu tố kinh tế – xã hội có liên quan…
Trong quá trình lập báo cáo ĐTM, chủ dự án (trừ dự án đầu tư vào khu sản xuất, kinh doanh, dịch vụ tập trung đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt; dự án đầu tư nằm trên vùng biển chưa xác định được cụ thể trách nhiệm quản lý hành chính của Ủy ban nhân dân cấp xã; dự án đầu tư có yếu tố bí mật quốc gia) phải tổ chức tham vấn ý kiến của ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn nơi thực hiện dự án và đại diện cộng đồng dân cư, tổ chức chịu tác động trực tiếp của dự án.
Trong trường hợp thay đổi địa điểm, quy mô, công suất, công nghệ… thực hiện dự án hoặc không triển khai thực hiện dự án trong thời gian 36 tháng kể từ thời điểm ban hành quyết định phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường, báo cáo ĐTM bắt buộc phải được làm lại.
Với các dự án đầu tư có tính chất, quy mô, công suất không thuộc danh mục hoặc dưới mức quy định tại danh mục các dự án phải lập báo cáo ĐTM thì phải lập, đăng ký bản cam kết bảo vệ môi trường. Ngoài ra, các hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ không thuộc đối tượng phải lập dự án đầu tư nhưng có phát sinh chất thải sản xuất cũng phải cam kết bảo vệ môi trường. Nội dung bản cam kết phải nêu rõ các loại chất thải phát sinh kèm biện pháp giảm thiểu, xử lý chất thải…
Nghị định này có hiệu lực thi hành kể từ ngày 05 tháng 6 năm 2011 và thay thế các quy định tại các Điều 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16 và 17 của Nghị định số 80/2006/NĐ-CP ngày 09 tháng 8 năm 2006 của Chính phủ về việc quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Bảo vệ môi trường; quy định tại các khoản 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 và 10 Điều 1 Nghị định số 21/2008/NĐ-CP ngày 28 tháng 02 năm 2008 của Chính phủ về sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 80/2006/NĐ-CP ngày 09 tháng 8 năm 2006 về việc quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Bảo vệ môi trường.
