ThienNhien.Net – Ngân hàng Thế giới (WB) vừa công bố Dự thảo Chiến lược mới về phát triển năng lượng. Chiến lược mang tên Phát triển bền vững năng lượng ngay sau khi được công bố đã vấp phải nhiều ý kiến phản đối vì kêu gọi tăng cường đầu tư cho thủy điện – vốn vẫn là mục tiêu gây tranh cãi lâu nay vì các tác động môi trường xã hội.
Chiến lược mới ủng hộ thủy điện
Đứng trước sự biến đổi của khí hậu toàn cầu, các dự án năng lượng và nguồn nước mang tính đa dạng và có khả năng thích nghi cao là thích hợp nhất với mục tiêu ứng phó với các xu hướng thời tiết đang ngày càng biến đổi và khó lường như hiện nay. Trong khi đó, các con đập thủy điện lớn có nguy cơ trở thành các dự án phi kinh tế và thiếu an toàn vì hạn hán và bão lũ. Chúng còn đồng thời làm suy thoái hệ sinh thái nước sạch vốn đang chịu những ảnh hưởng tiêu cực từ biến đổi khí hậu.
Mặc dù vậy, Dự thảo Chiến lược năng lượng mới của Ngân hàng Thế giới vẫn kêu gọi tăng cường đầu tư cho đập thủy điện, đề xuất hướng tập trung vào các dự án lớn mang tầm cỡ khu vực, đặc biệt ở châu Phi – châu lục hứa hẹn mang lại hiệu quả kinh tế nhờ các dự án quy mô lớn.
Bình luận về Chiến lược này, một đại diện của Tổ chức Sông ngòi Quốc tế (IR), cho biết: “Một chiến lược dựa trên công nghệ của quá khứ không thể giải quyết được những vấn đề của tương lai.”
Chiến lược do ban quản lý Ngân hàng Thế giới khởi xướng này sẽ được Hội đồng Ban giám đốc của Ngân hàng đưa ra thảo luận vào tháng 4/2011 này.
Ảnh minh họa (Nguồn: Transfer-masters.com)
“Mũi dùi” dư luận hướng vào Chiến lược của WB
Bình luận về chiến lược mới của WB, điều phối viên chính sách của IR, ông Zachary Hurwitz phát biểu: “Biến đổi khí hậu đang làm giảm lưu lượng dòng chảy của các con sông trên khắp toàn cầu, trong khi đó, bão lũ và hiện tượng lắng bùn đang ngày một trầm trọng do ảnh hưởng của những biến cố thời tiết khắc nghiệt. Khuynh hướng ấy khiến cho các con đập nhanh chóng trở thành một giải pháp bất hợp lý và đầy rủi ro đối với mục tiêu ứng phó với biến đổi khí hậu. WB nên chú ý điều này và ủng hộ những loại hình công nghệ năng lượng tái tạo dựa trên nhu cầu thị trường, chẳng hạn như các dự án thủy năng động lực không đập nước, các dự án thủy năng dùng sức gió, hơn là chú trọng vào các con đập thủy điện lớn như trước kia”.
Bàn về Chiến lược mới, lãnh đạo của Tổ chức Tình nguyện trẻ vì Môi trường (Jeunes Volontaires pour L’Environnement) ở Togo, ông Sena Alouka cũng cho hay: “Rõ ràng, trong bối cảnh khủng hoảng kinh tế và diễn biến bất ổn của khí hậu, việc thúc đẩy thủy điện có thể là thảm họa với châu Phi và có thể đẩy lục địa này tới tình trạng tụt lùi, nợ nần và nghèo đói. Châu Phi có nguồn năng lượng thay thế dồi dào và cần cân nhắc cẩn trọng các lựa chọn này, Châu Phi cần nghĩ tới các dự án nhỏ, gần gũi và bền vững”.
Peter Bosshard, nhà quản lý chính sách của IR bổ sung thêm: “Các dự án năng lượng tái tạo đa dạng như năng lượng gió, năng lượng mặt trời và dự án thủy điện nhỏ là thích hợp nhất để có thể cùng lúc mở rộng sự tiếp cận nguồn điện, xóa đói giảm nghèo và tăng cường khả năng thích nghi với biến đổi khí hậu. Những dự án đó cũng giúp con người tránh được những tác động tiêu cực về môi trường do các con đập lớn gây ra. WB nên ủng hộ cách tiếp cận lợi cả đôi đường này thay vì xúc tiến các đập nước lớn đã lỗi thời vốn chỉ nhằm mục đích phục vụ lợi ích của Ngân hàng và các nhóm ủng hộ thủy điện với các dự án lớn, tập trung và tốn kém”.
Rõ ràng, chiến lược mới của WB đã không nhận được sự đồng tình của giới bảo vệ môi trường.
