ThienNhien.Net – Cứ đến ngày 15.2 âm lịch hàng năm, nhân dân xã Thanh Thủy, huyện Thanh Liêm, Hà Nam lại nô nức mở lễ hội đua thuyền để tưởng nhớ Vũ Cố Đại Vương, người có công phò giúp Lê Lợi xây làng, lập ấp.
Đồng thời, tổ chức hội đua thuyền để tri ân các vị thần linh phù hộ cho dân làng bình an, mùa màng tươi tốt, được mùa và đây cũng là dịp để người dân rèn luyện sức khỏe, thi thố tài năng. Lễ hội đua thuyền đầu xuân ở Thanh Thủy là lễ hội lớn nhất trong năm của nhân dân huyện Thanh Liêm, thể hiện nét văn hóa tâm linh độc đáo.
Trước khi tham gia cuộc đua, thuyền đua đều được nhân dân trong xóm cúng tế thần linh theo nghi thức riêng của xóm mình. Các tay “đua” cũng được lựa chọn rất kĩ lưỡng, công phu, đó là những trai làng khỏe mạnh và có đức. Vì vậy, trong mỗi cuộc đua, tất cả các tay đua đều đem hết tài sức của mình để tranh đua thứ hạng sao cho ghe thuyền của vị thần xóm mình được về nhất.
Ông Nguyễn Văn Hạnh thành viên ban tổ chức cho biết: “Sau khi làm lễ cúng tiến ở Đền thờ Hạc Vũ, 5 chàng trai khỏe mạnh, tuấn tú đã được chọn lựa sẵn sẽ rước kiệu thần xuôi theo Đền Hạ chứng kiến hội đua thuyền mùa xuân bắt đầu”.
Sau 3 hồi trống giục, hội đua thuyền bắt đầu. Mỗi thuyền gồm 13 chàng trai khỏe mạnh mặc quần áo sặc sỡ, đầu thắt khăn thủ dìa, lưng quấn khăn quàng đỏ chèo thuyền lao vun vút về phía trước. Hàng ngàn người dân từ già đến trẻ đều tập trung về đình làng để tham dự buổi lễ tế thể hiện tấm lòng thành trước các vị thần đã che chở, độ trì cho họ trong cuộc sống và hướng lòng mình đến các vị “Tiền hiền khai khẩn, hậu hiền khai cư,” những người đã có công xây dựng làng xóm; đồng thời tỏ lòng tri ân đối với Vũ Cố Đại Vương năm xưa đã có công xây ấp, lập làng.
Cuộc đua kết thúc sau bốn vòng đua. Cứ như thế Hội đua thuyền mừng Xuân tại đình làng lại diễn ra vào ngày 15/2 Âm lịch hàng năm.
Ngày nay, lễ hội đua thuyền đầu Xuân ở Thanh Thủy vẫn được duy trì và phát triển được người dân hưởng ứng đón đợi. Tuy có hạn chế về phần lễ tế, nhưng không vì thế mà kém phần long trọng sôi nổi.
Lễ hội đua thuyền đầu xuân ở Thanh Thủy thật sự là nét sinh hoạt văn hoá thể thao truyền thống hết sức sôi nổi mà ít nơi có được, bởi nó được gắn kết cả về phần lễ với phần hội, lôi cuốn đông đảo người dân địa phương và khách thập phương, tạo nên không khí phấn khởi, vui tươi.