ThienNhien.Net – Chương trình “Triển lãm 1000 con rùa quý hiếm nhân kỷ niệm Đại lễ 1000 năm Thăng Long” đang diễn ra tại Vườn sinh thái Đầm Bông (Định Công, Hà Nội) đã khiến cho nhiều chuyên gia và các nhà hoạt động môi trường lo ngại về số phận của các loài rùa ở Việt Nam.
Trước thông tin này, là một trong những tổ chức phi chính phủ Việt Nam hoạt động trong lĩnh vực bảo tồn các loài động vật hoang dã (ĐVHD), Trung tâm Giáo dục Thiên nhiên (ENV) đã tiến hành một cuộc điều tra về các loài rùa được trưng bày tại đây.
Kết quả cho thấy, có khoảng 16 loài rùa bản địa được trưng bày tại triển lãm với số lượng khoảng 340 cá thể. Trong số đó, rùa hộp ba vạch là loài ĐVHD quý hiếm thuộc nhóm IB (nhóm các loài động vật rừng nghiêm cấm khai thác và sử dụng vì mục đích thương mại theo Nghị định 32/2006/NĐ-CP ngày 30/03/2006 của Chính phủ).
Ngoài ra, rùa đầu to, rùa đất lớn, rùa răng, rùa núi vàng, rùa núi viền và rùa Trung bộ là những loài ĐVHD quý hiếm thuộc nhóm IIB (nhóm các loài động vật rừng hạn chế khai thác và sử dụng vì mục đích thương mại).
Quan sát của ENV cũng cho biết, Triển lãm còn có gian trưng bày gần 300 bình rượu ngâm các sản phẩm động, thực vật hoang dã trong số 1000 bình rượu. Một phần nhỏ trong số đó là các bình rượu ngâm rắn, kỳ đà, tê tê (nhóm IIB) và một bình rượu ngâm tay gấu (nhóm IB).
Theo ông Douglas Hendrie, chuyên gia quốc tế về rùa và cố vấn cao cấp của ENV, một thành viên tham gia khảo sát, hầu hết các cá thể rùa tại triển lãm đều được săn bắt từ tự nhiên dựa trên độ tuổi cũng như một số dấu hiệu trên mai rùa khác biệt khá rõ so với rùa được gây nuôi.
“Việc cho phép công chúng có cơ hội tận mắt nhìn thấy và hiểu rõ những giá trị của loài rùa là hành động nên làm, nhưng những gì chúng tôi nhìn thấy tại Đầm Bông lại khiến chúng tôi nghĩ về một thực tế rất đáng buồn đang xảy ra với loài rùa trên khắp Việt Nam! ” – ông Douglas Hendrie cho biết.
Được biết, triển lãm 1000 con rùa do Tập đoàn KAT thực hiện và tập đoàn này đăng ký gây nuôi 03 loài rùa với số lượng cụ thể: 40 cá thể rùa núi vàng, 650 cá thể rùa đất lớn và 750 cá thể rùa tai đỏ.
Tuy nhiên, với nhiều năm hoạt động trong lĩnh vực này, ông Douglas Hendrie cho biết, trên thực tế, nhiều trang trại gây nuôi ĐVHD ở Việt Nam luôn luôn tìm cách bổ sung các cá thể từ tự nhiên vào trang trại của mình. Trong khi đó, các trang trại nuôi nhốt ĐVHD nói chung ở Việt Nam chưa được quản lý chặt chẽ với việc thực thi pháp luật còn nhiều bất cập, nên các chủ trang trại thường có các hoạt động gây nuôi “trá hình”, gây tác động xấu đến các nỗ lực bảo vệ ĐVHD.