Vườn quốc gia non trẻ Phước Bình

 Khoảng 60km đi từ Phan Rang chúng ta có cơ hội khám phá sự kỳ bí của Vườn quốc gia này với những đỉnh núi cao ngất đầy mây mù giăng khắp khi những cơn mưa đầu mùa bắt đầu rơi.

 Con đường vào Vườn ngoằn ngoèo, uốn lượn với hàng trăm những chiếc ổ voi hay những rãnh nước sâu do những cơn mưa lớn tạo thành. Đây thật sự là “món quà” cho những người thích mạo hiểm.

 Hai bên đường là những cánh rừng nguyên sinh với nhiều cây gỗ lớn quí hiếm trải dài theo các dãy núi trùng điệp như bất tận một màu xanh.

 Xe chúng tôi dừng lại ở một hẻm núi bên cạnh thác nước rất đẹp, bắt nguồn từ những cánh rừng nguyên sinh và một dòng sông nhỏ đục ngàu sau cơn mưa rừng, một bãi đá tuyệt đẹp trải dài dọc bờ sông thật lãng mạn cho những người đang yêu tình tự.

 Cư dân đầu tiên của rừng xanh chào đón tôi là một nàng Ô rô vảy Acanthosaura lepidogaster đang phơi nắng trên một cành cây khô giúp điều hoà thân nhiệt. Màu xanh của loài này là một vũ khí lợi hại để chúng tìm kiếm thức ăn và lẩn tránh kẻ thù.

 Còn chàng Nhông hàng rào Calotes versicolor thì chuyển sắc màu từ vàng sang đỏ rực như đang khoe mẽ với cô nàng Nhông cái lẳng lơ bên dưới. Đe dọa kẻ thù và hấp dẫn bạn tình trong mùa giao phối bằng cách thay đổi màu sắc là tập tính thường thấy của động vật bò sát.

 Trên cành cây cao anh chàng Khỉ đuôi lợn Macaca nemestrina đang thưởng thức bữa sáng ngon lành và nhìn tôi với ánh mắt dò xét và không một chút thân thiện của một ông chủ rừng vốn thường gây nhiều huyên náo.

 Mặc dù đường xá hết sức khó đi và được bảo vệ tốt nhưng máu rừng vẫn chảy, lâm tặc vẫn lén lút khai thác những loài cây gỗ quí, nhiều mảng lan Hài đặc hữu bị khai thác bán với giá vài ngàn đồng 1 kg nhưng giá trị của chúng hàng nhiều ngàn đô la đối với những nhà sưu tập hoa Lan châu Âu hay Đài Loan. Đây vẫn là một bài toán nan giải đối với thiên nhiên Việt Nam không chỉ ở Phước Bình mà còn nhiều các vườn quốc gia khác. Dưới đây là hình ảnh hai đồng đội một thời vất vả chuyển những khúc gỗ quí bị khai thác trái phép bên dòng thác thơ mộng của rừng xanh đã nói lên tất cả.

 Dưới cái nắng gay gắt chói chang, những giọt mồ hôi và thậm chí có khi cả máu của các anh đổ xuống để giữ cho thiên nhiên hoang dã Việt Nam được tồn tại cho thế hệ mai sau. Xin được gửi một lời tri ân để chia xẻ những khó khăn vất vả mà các anh đang gánh vác.

 Nhiều cánh rừng vẫn bị đồng bào khai thác làm nương rẫy kiếm kế sinh nhai. Những chuỗi mắt xích sinh học của rừng mưa nhiệt đới của chúng ta đang bị đứt ra làm nhiều đoạn đe doạ tuyệt chủng rất nhiều loài sinh vật.

 Sau bữa trưa, chúng tôi lại tiếp tục khám phá một phần rất nhỏ của Phước Bình. Lang thang trong các lối mòn, vượt qua các vách dốc gần như thẳng đứng và lách mình qua những rừng cây gỗ lớn họ Dầu Dipterocarpaceae để tiến lên độ cao 1500m. Mọc chen khắp các lối đi là những thám cây bụi, dây leo rậm rạp nhưng chỉ một màu sắc khác biệt cũng làm cho tôi giật mình vì thực vật ở đây khác lạ. Và bất chợt, trong đám cây họ Gừng Zingiberaceae tôi đã nhận ra loài thực vật được đưa vào Sách đỏ Việt Nam – cây Tai đất ấn Aeginetia indica. Loài thực vật này có tác dụng tăng cường sinh lực cho các quí ông và là loài hết sức kỳ lạ, chúng chỉ sống ký sinh trên cây họ Gừng và thường nở hoa vào đầu mùa mưa khi các hạt bám vào gốc cây gừng cộng sinh với một loài nấm.

 Trên một nhánh dây leo thân gỗ là những bông hoa rực đỏ đôi vợ chồng nhà Hút mật bụng vàng Aethopyga goutdiae đang thưởng thức bữa chiều

 Còn trên thân cây Giẻ già nua xù xì, bạc phếch trơ gan cùng tuế nguyệt là bông hoa Lan lọng chuột Bulbophyllum putidum đỏ rực khoe sắc, nhằm đánh lừa con đực của một loài côn trùng giúp chúng có cơ hội thụ phấn, và loài hoa này đúng là một kẻ lừa tình độc đáo trong thiên nhiên.

 Bất chợt trong góc khuất của nhánh cây cao tít là cây Lan lọng Bulbophyllum repens rất độc đáo. Thực sự tôi đã phấn khích tột cùng với những nỗ lực của bản thân khi đã tìm ra những loài còn chưa có tên trong danh lục động thực vật rừng ở Việt Nam

 Rồi cơn mưa rừng ập tới, kéo dài hơn một giờ đồng hồ, khiến các dòng suối cạn trở thành những dòng nước sâu, chảy xiết không thể vượt qua. Ở độ cao 1500m, những đám mây hơi nước bốc lên trôi lững lờ, bao quanh những dãy núi hùng vĩ phía bên kia thung lũng

 Cuối cùng, bầu trời cũng xuất hiện những tia nắng cuối ngày rực đỏ xuyên qua các tán lá trong khu rừng thường xanh như muốn xua tan bóng tối trước khi màn đêm lặng lẽ buông xuống. Lúc này đây trong không gian vắng lặng của núi rừng, tôi mới thực sự cảm nhận được vẻ đẹp huyền bí của Vườn quốc gia non trẻ Phước Bình.

 Và một thoáng nhìn qua bên kia sườn núi, tôi lặng người ngắm đàn Bò tót Bos gaurus bình yên kiếm ăn trong ngôi nhà của chúng. Với 12 cá thể cả những con non, đây là lần đầu tiên trong đời làm khoa học tôi được tận mắt chứng kiến hình ảnh này ở Việt Nam.

 Bóng tối lại bao trùm trên đường trở về Trạm kiểm lâm của Vườn quốc gia Phước Bình. Trên con đường mòn tôi chợt nhận ra hoàng hôn nơi đây có vẻ đẹp cuốn hút lạ thường. Có thể do nghề nghiệp nên với tôi rừng không là “rừng thiêng nước độc” mà rừng là một cảm giác an toàn, bình yên, là nơi chung sống của hàng ngàn loài sinh vật, kể cả con người. Phải chăng, một trong những quan niệm mang tính đạo đức là mỗi loài sinh ra đều có quyền tồn tại. Con người hoàn toàn không có quyền tiêu diệt các loài mà ngược lại phải nỗ lực hành động nhằm hạn chế tối đa sự tuyệt chủng của chúng.