Băng tan đánh thức núi lửa ở Iceland

ThienNhien.Net – Sự tan chảy của các đỉnh băng ở Iceland trong các thập kỷ tới do biến đổi khí hậu có thể đánh thức các ngọn núi lửa đang ngủ yên. Đó là cảnh báo được các nhà khoa học đưa ra từ một nghiên cứu gần đây.


Freysteinn Sigmundsson, một nhà khoa học về núi lửa thuộc Đại học Iceland trong nhóm nghiên cứu cho biết, kết quả nghiên cứu cho thấy: “Núi lửa sẽ phun mạnh hơn hoặc thường xuyên hơn ở Iceland trong những thập kỷ tới”.

Đây được coi là hệ quả của sự tan băng bởi điều này sẽ khiến áp lực về trọng lượng của các khối băng trên các đỉnh núi giảm và nham thạch sâu trong lòng đất được giải phóng. Sự kết thúc của Kỷ Băng hà 10.000 năm trước trùng khớp với hoạt động núi lửa dâng trào ở Iceland rõ ràng là do các đỉnh băng mỏng đi và đất nhô lên.

Carolina Pagli, nhà địa vật lý thuộc Đại học Leeds (Anh) còn cho biết, không chỉ Icelannd, nhiều bằng chứng còn cho thấy biến đổi khí hậu cũng có thể đánh thức núi lửa hoặc gây động đất ở núi Erebus thuộc Nam cực, quần đảo Aleutian của Alaska hay Patagonia ở Nam Phi.

Bà cũng nhận định, hiệu ứng đối với núi lửa dưới đỉnh băng là lớn nhất, bởi vì việc tan chảy một khối lượng băng đủ lớn có hiệu ứng mạnh đến việc tạo ra nham thạch.
Báo cáo của nhóm nghiên cứu ghi nhận khoảng 10 phần trăm đỉnh băng lớn nhất của Iceland đã tan từ năm 1890 và đất đai gần đó đã nhô lên khoảng 25mm trong 1 năm, tạo ra những thay đổi về áp lực địa chất.

Các nhà nghiên cứu cũng ước tính rằng sự tan băng này kéo theo việc hình thành 1,4 km khối magma sâu trong lòng đất trong suốt thế kỷ qua.

Theo các nhà khoa học, ở nơi có áp suất cao như dưới một đỉnh băng, các tảng đá không thể nở ra để biến thành nham thạch lỏng ngay cả khi chúng đủ nóng, nhưng khi băng tan chảy thì đá cũng có thể nóng chảy do áp suất tăng lên.

Nhà nghiên cứu Sigmundsson cho biết, kết quả của cuộc quan trắc núi lửa năm 2008 với lượng magma phát sinh “có thể chỉ là con số tối thiểu.” Nó có thể là một con số lớn hơn trong thực tế.