ThienNhien.Net – Các nhà sinh thái học vừa công bố một phương pháp mới để xác định số lượng cá thể chim trong một quần thể. Bằng cách ghi âm lại tiếng hót của chim, phương pháp này có thể giúp tính toán chính xác quy mô của quần thể chim. Kỹ thuật này đang được phát triển để áp dụng với cả một số loài sinh vật biển có vú.
Phương pháp này do Deanna Dawson thuộc Nhóm Nghiên cứu Địa chất Mỹ và Murray Efford của trường Đại học Otago, New Zealand triển khai. Với kỹ thuật mới này, các nhà nghiên cứu sử dụng một dãy micro để thu âm thanh và dựa vào đó ước lượng mật độ của loài chim.
Đây là sự kết hợp sáng tạo giữa việc thu âm với phương pháp đánh dấu và bắt lại (SECR), tạo thành phiên bản mới cho phương pháp ước lượng quy mô quần thể.
Từ lâu các nhà sinh thái học đã dành nhiều thời gian thu thập tiếng hót của chim để xây dựng nên chỉ số về mật độ các loài chim. Tuy nhiên sẽ khó khăn hơn rất nhiều để xác định mật độ quần thể chim bởi phương pháp hiện có đòi hỏi quan sát thêm để xác định khoảng cách giữa mỗi con chim và khoảng cách giữa chim với người quan sát. Nếu chỉ nghe thấy tiếng hót mà không quan sát được vị trí của chim thì quả là một điều khó khăn.
Trước thách thức đó, các nhà khoa học đã nghĩ ra cách ước tính mật độ quần thể chim bằng cách kết hợp các thông tin âm thanh từ nhiều mirco. Mỗi âm thanh xuyên qua cánh rừng hoặc bất cứ môi trường sống nào khác cũng đều để lại một “dấu ấn”. Độ lớn của “dấu ấn” này phụ thuộc vào tốc độ bị làm loãng.
Về toán học, chỉ có một sự kết hợp duy nhất giữa mật độ loài và tỉ lệ làm loãng, do vậy sẽ có sự trùng khớp tuyệt đối giữa số lượng và “kích thước” của âm thanh thu được. Các nhà nghiên cứu sẽ sử dụng máy tính để đưa ra những con số trùng khớp nhất có thể cho ra ước tính về mật độ loài.
Áp dụng phương pháp mới với chim lò
Chim lò (Seiurus aurocapilla) là một loài chim ăn thịt nhỏ có tổ trên mặt đất. Một con chim lò có chiều dài cơ thể khoảng 5 inches, có mỏ mỏng và nhọn, vòng khuyên màu trắng, 2 chân màu hồng; thân trên có màu ô liu, thân dưới kết hợp sọc đen trắng. Loài chim này xuất hiện ở vùng Đông bắc, Trung bắc của Bắc Mỹ, Nam Florida, Tây Ấn, Mexico và Trung Mỹ vào mùa đông. |
Dawson và Efford tiếp tục phát triển phương pháp này bằng cách thu âm thanh của những con chim lò (Seiurus aurocapilla), một loài chim rất hiếm khi quan sát được, tại một cánh rừng rụng lá ôn đới gần Laurel, Maryland, Mỹ.
Họ đã dựng 4 chiếc micro gần mặt đất theo một hình vuông có mỗi cạnh dài 21m. Trong suốt 5 ngày, họ di chuyển micro qua 75 điểm khác nhau trong vùng nghiên cứu để thu lại tiếng hót của các chú chim lò.
Chim lò được chọn để phát triển phương pháp mới bởi chúng có tiếng hót ngắn và khác hẳn so với các loài khác, đồng thời tiếng hót của chim đực có thể thu dễ dàng từ những thảm rừng thấp.
Phương pháp thu thập âm thanh này giúp ước tính chính xác số lượng chim hơn so với phương pháp dùng lưới bắt chim – một phương pháp không chỉ khiến các loài chim sợ hãi mà còn rất mất thời gian.
… và với các loài sinh vật biển có vú
Không chỉ trợ giúp cho việc ước tính số lượng mật độ các loài chim bí ẩn như chim lò, phương pháp mới này có thể sẽ được áp dụng cho cả các loài động vật biển có vú – những quần thể được cho là khó tiếp cận nhất, như cá voi hay cá heo.
Được sử dụng để thu âm các bài hát của cá heo, kỹ thuật này sẽ là một bước tiến lớn cho phép chúng ta ước tính chính xác số lượng các loài cá heo và cá voi.