ThienNhien.Net – Hạt giống truyền thống vốn được xem là “giải pháp” giúp nông dân thích ứng với biến đổi khí hậu. Nhưng do sự kiểm soát chặt của các công ty giống cây trồng, chúng ngày càng mai một. Đây là cảnh báo do Viện Quốc tế về Môi trường và Phát triển (IIED) đưa ra ngày 06/09, trước khi diễn ra Hội nghị về giống cây trồng Thế giới ở Rome (Ý).
Theo IIED, điều này sẽ làm mất đi tính đa dạng di truyền của những giống cây trồng và đe dọa nghiêm trọng đến vấn đề đa dạng sinh học. Hạn hán, lũ lụt và dịch bệnh cũng sẽ gia tăng khi biến đổi khí hậu xảy ra, nếu mất dần những cây trồng truyền thống.
Điều đáng nói là trong khi quyền lợi của người nông dân bị tổn hại thì những người ngoài cuộc, những công ty giống cây trồng lại được hưởng quyền sở hữu trí tuệ khi họ phát triển hạt giống mới từ việc tận dụng nguồn giống truyền thống. Nhiều hạt giống mới kém về tính đa dạng di truyền thì lại được khuyến khích mua và trợ giá.
Các nhà nghiên cứu cho rằng, một trong những lý do dẫn đến thực trạng này là do các Hiệp ước quốc tế về bản quyền giống cây trồng mới (gọi chung là UPOV) hướng đến lợi ích của những công ty gây hạt giống nhiều hơn là bảo vệ quyền và tri thức đáng có của người nông dân. Vì vậy, để tiếp tục lưu giữ và cải tiến giống truyền thống, theo họ, người nông dân cần được phép tự do để dành, sử dụng, trao đổi và mua bán những giống cây mà họ tích trữ.
