ThienNhien.Net – Từ cuối tháng 05/2009, trên Pá Phay, cách thôn Nà Diềm, xã Linh Hồ, huyện Vị Xuyên (tỉnh Hà Giang) hơn 4 tiếng đi bộ, tại các vách đá ven sườn núi Pá Phay đã xẩy ra tình trạng bà con trong xã và các xã khác đến, rồi các đầu nậu đem theo nhiều người từ dưới xuôi lên để khai thác vàng trái phép.
Chính quyền xã Linh Hồ đã tổ chức các tổ công tác gồm các thành viên chính quyền, ban, ngành đoàn thể của xã lên núi vận động, tiến hành giải toả… song cứ mỗi khi đoàn công tác xuống núi thì tình trạng khai thác vàng lại tiếp diễn. Việc tái diễn lần sau lại ở mức độ cao hơn đợt trước: rầm rộ, thu hút nhiều người, nhiều phương tiện và được tiến hành khai thác 24/24h không ngừng nghỉ. Tình trạng khai thác vàng trên địa bàn đã vượt quá khả năng kiểm soát của xã.
Cuối tháng 06/2009, xã Linh Hồ đã báo cáo tình hình này lên huyện Vị Xuyên. Huyện Vị Xuyên đã thực hiện kiên quyết giải toả điểm “nóng” này. Tổ công tác liên ngành đã được thành lập (bao gồm đại diện chính quyền huyện, các đoàn thể quần chúng, các lực lượng vũ trang địa phương) tiến hành 2 đợt giải toả điểm nóng vào 09/07 và 13/07/2009. Song do địa điểm khai thác vàng ở xa, ở trên núi cao đường đi khó khăn và lộ thông tin khi ở dưới chân núi các đối tượng làm nhiệm vụ cảnh giới đã dùng điện thoại di động báo động trước, nên khi tổ công tác đến hiện trường, người khai thác vàng đã bỏ chạy. Hiện trường 2 đợt giải toả này là 3 điểm khai thác vàng, cùng nhiều lán trại. Các tổ công tác đã thu giữ nhiều máy nổ, máy xay nghiềm đá, máy khoan đá …9 thỏi thuốc nổ nhãn hiệu AĐH, trên 30 m dây cháy chậm, cùng nhiều kíp nổ…
Nghiêm trọng hơn là môi trường cả vùng núi Pá Phay bị huỷ hại: cả vạt núi, vách đá ven suối bị khoan đào bới ngổn ngang theo kiểu huỷ diệt, nhiều hố sâu trên 10 m và cả những hàm ếch sâu, rộng, dài nằm phía đưới cả khối đá núi …sẽ gây hại tính mạng người đào vàng bất cứ lúc nào.
Trước mắt, để không tái diễn tình trạng khai thác vàng trái phép xẩy ra trên núi Pá Phay, huyện Vị Xuyên đã triển khai các biện pháp: tuyên truyền đến tận từng hộ dân trong xã Linh Hồ và các xã có người tham gia khai thác vàng không tiếp tục lên núi Pá Phay tìm vàng nữa. Huyện chỉ đạo các ngành chức năng phối hợp với xã Linh Hồ tiếp tục quản lý hiện trường, theo dõi chặt không để xẩy ra tình trạng khai thác vàng trái phép tái diễn.
