ThienNhien.Net – Cá Chiên là loài cá quý hiếm, thịt thơm ngon có giá thành cao và là loại đặc sản trên thị trường . Nhưng hiện nay loài cá này đã bị khai thác quá mức nên số lượng cá Chiên tại các sông suối ngày càng cạn kiệt. Vì vậy nuôi cá Chiên không những mang lại thu nhập cao cho người dân mà còn góp phần bảo vệ một loài cá quý hiếm có nguy cơ tuyệt chủng. Do đó mô hình nuôi thử nghiệm cá Chiên lồng với sự hỗ trợ kinh phí của Phần Lan đã được triển khai từ cuối năm 2005 tại xã Việt Lâm ( huyện Vị Xuyên) và xã Tân Thành ( huyện Bắc Quang) của tỉnh Hà Giang.
Để mô hình đạt hiệu quả các hộ đã tổ chức thực hiện nghiêm túc từ địa điểm đặt lồng cá và kỹ thuật chăm sóc cũng như cho cá ăn. Từ hiệu quả của mô hình đã làm tăng thu nhập cho người dân, không những góp phần trong công tác xóa đói giảm nghèo mà còn góp phần bảo vệ một loài cá quý hiếm của địa phương. Mặc dù được triển khai từ cuối năm 2005 nhưng do nguồn cá giống phải thu gom từ các hộ dân đánh bắt trên sông, suối nên sau gần 7 tháng mới đủ nguồn giống cung cấp cho các hộ nuôi. Qua đánh giá sơ bộ cho thấy mỗi lồng cá có từ 100- 150 con, mỗi con đạt từ 1,3- 1.8 kg, tổng sản lượng trung bình đạt từ 190- 250 kg/lồng.
Để nuôi cá Chiên lồng thành công thì từ việc đặt lồng cá, phương pháp chăm sóc và cho cá ăn đóng vai trò quan trọng quyết định sự thành công trong việc nuôi cá.Theo anh Nguyễn văn Hoàn một chủ hộ nuôi cá Chiên lồng thành công, mang lại nguồn thu nhập cho gia đình mỗi năm trên 60 triệu; Anh tâm sự: “Cá Chiên ưa thích thức ăn động vật , nhưng cũng có thể nấu cám ngô, gạo sau đó trộn với thức ăn động vật như ốc, giun….rồi cho cá ăn, cá cũng lớn rất nhanh”.
Bên cạnh đó gia đình nào chăn nuôi gia súc có thể tận dụng phân để nuôi giun quế là nguồn cung cấp thức ăn chủ yếu cho cá. Không những thế, để tận dụng nguồn thức ăn thừa của cá chiên, các hộ nuôi đều tận dụng nuôi thêm các loại cá khác như rô phi, chép, cá mè….bằng cách chia lồng nuôi thành 2 ngăn. Ngăn cá Chiên đặt ở đầu dòng chảy, ngăn các loại cá khác đặt ở phía sau. Chính cách làm này này đã tạo thu nhập nhanh hơn cho người dân và tăng thu nhập so với nuôi thuần cá Chiên trên 10 triệu đồng/ lồng/ năm.
Qua thực tế có thể khẳng định đây là mô hình phát triển kinh tế hộ gia đình mang lại hiệu quả cao. Không những thế nó còn góp phần nâng cao nhận thức của người dân về phương pháp nuôi và bảo vệ một loài cá quý hiếm. Mặc dù quy mô còn nhỏ nhưng nó đã góp phần để người dân Hà Giang nhận thấy rõ hiệu quả của việc nuôi cá lồng. Vì vậy để nhân rộng mô hình nuôi cá Chiên lồng tỉnh đã có các chủ trương đầu tư như gúp dân vay vốn ưu đãi để các hộ dân mở rộng mô hình, góp phần xóa đói giảm nghèo cho nhân dân địa phương.