ThienNhien.Net – Theo Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Chu Hồi, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Biển và Hải đảo, Việt Nam cần phải xây dựng kế hoạch ứng cứu sự cố tràn dầu theo vùng địa lý chứ không nên theo địa giới từng tỉnh vì sự cố này về bản chất là vấn đề môi trường biển mang tính “xuyên biên giới,” không phụ thuộc vào ranh giới hành chính, mà đòi hỏi phải phối hợp liên tỉnh theo khu vực địa lý.
Từ năm 1987 đến nay, ở Việt Nam đã có trên 100 vụ tràn dầu trên biển, trong đó gần 50% là dầu tràn không rõ nguồn gốc. Những vụ tràn dầu đó thường xảy ra vào tháng 3 và tháng 4 hằng năm ở miền Trung và tháng 5 – 6 ở miền Bắc.
Từ tháng 3 đến tháng 06/2007, dầu tràn không rõ nguồn gốc lan rộng trên 20 tỉnh ven biển, bắt đầu từ Hà Tĩnh trở vào. Tổng lượng dầu tràn đợt này ước tính bằng tư liệu ảnh vệ tinh là gần 5.000 tấn và chỉ thu gom thủ công cũng được khoảng 2.000 tấn.
Đối với những vụ tràn dầu lớn, không rõ nguồn gốc, có diện phát tán rộng liên tỉnh như vậy thì năng lực ứng cứu sự cố tràn dầu thông thường không đáp ứng được.
Do đặc trưng động lực và sinh thái của biển, cho nên sinh vật và vật chất vô cơ trong môi trường biển nếu không tự bơi lội được, hoặc không bị phân hủy và hòa loãng thì cuối cùng khả năng phát tán-lan truyền thụ động phụ thuộc hoàn toàn vào điều kiện biển.
Trong khi đó, khả năng ứng phó với sự cố tràn dầu ở Việt Nam còn thấp, thiết bị còn lạc hậu, lại chưa sẵn sàng nhập cuộc nên khi có những vụ tràn dầu lớn hoặc xảy ra trên diện rộng thì các tổ chức chuyên trách thường bị động, buộc các địa phương phải huy động sức dân để giải quyết hậu quả một cách thủ công.
Nhằm cải thiện tình hình này, Chính phủ đã giao cho một số cơ quan tùy theo chức năng nhiệm vụ thực hiện việc ứng cứu sự cố tràn dầu. Đó là các đơn vị tác nghiệp kỹ thuật như: Ủy ban quốc gia Tìm kiếm, Cứu hộ, Cứu nạn; 3 Trung tâm Ứng phó sự cố tràn dầu Bắc, Trung và Nam và một số địa phương ven biển. Đặc biệt, tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu gần đây đã đầu tư xây dựng một Trung tâm Ứng phó sự cố tràn dầu hiện đại, một số công ty tư nhân cũng vào cuộc và có những bước phát triển đáng kể./.