ThienNhien.Net – Cuối tháng 01/2009 vừa qua, công nhân mỏ, các nhà hoạt động cộng đồng và môi trường Nam Phi đã tổ chức lễ kỉ niệm một chiến thắng quan trọng. Chỉ trước đó vài ngày, Ủy ban Hòa giải Và Trọng tài Nam Phi (CCMA) đã công bố một phán quyết trọng tài có lợi cho những công nhân mỏ Urani. Sự việc đã phơi bày sai phạm của công ty Uranium One khi xâm phạm quyền lợi của công nhân một cách có hệ thống. Đại diện của công ty này ở văn phòng Johannesburg cũng như trụ sở chính Toronto đã từ chối phỏng vấn.
Mỏ quặng Dominion Reefs nằm trong khu tự trị Klerksdorp, cách Johannesburg gần 150km về phía Tây Nam. Điều kiện làm việc ở đây tiềm tàng nhiều mối nguy hiểm cho công nhân.
Theo tin từ Liên minh Quốc hội Nam Phi, kể từ năm 2004, đã có ít nhất 18 công nhân tử vong do điều kiện làm việc không đảm bảo, và tính hết năm ngoái đã có 4 công nhân nữ sảy thai. Daniel, đại diện cho nhóm công nhân, đã xác nhận rằng nhiều công nhân bị chuẩn đoán nhiễm bệnh lao, bệnh liên quan đến bụi silic, ung thư, hen, và các chứng đau đầu kinh niên, buồn nôn, run tay, hay chóng mặt song những người quản lý không bao giờ tin rằng họ bị ốm thật.
Bên cạnh đó, những lời cáo buộc về chủ nghĩa phân biệt chủng tộc rất phổ biến tại Dominiom Reefs, nơi lực lượng lao động bao gồm một số ít những người da trắng làm việc ở những vị trí cao, và phần đông những công nhân da đen Nam Phi làm việc dưới lòng đất cùng những người lao động di cư tạm thời từ Mozambique và Lesotho.
Tại các khu trại định cư bất hợp pháp và thị trấn nhỏ trong phạm vi và gần kề khu mỏ của Uranium One, các gia đình sống trong các lán thiếc xen kẽ với các hầm mỏ lộ thiên nơi đất sụt, phế phẩm hầm mỏ và hàng đống rác thải đang thối rữa. Mặc dù nguy cơ gây tai nạn, đặc biệt đối với trẻ em rất rõ ràng nhưng Công ty đã phớt lờ, ngoại trừ việc dựng 1 tấm biển cảnh báo rất nhỏ sát khu dân cư. Một cậu bé 10 tuổi có năng khiếu về âm nhạc và học giỏi đã trở thành nạn nhân xấu số khi trượt chân ngã vào một mỏ lộ thiên chứa đầy nước thải phóng xạ.
Quá bức xúc trước sự vô trách nhiệm của công ty khai thác, nhóm công nhân đã tụ họp và bầu ra một ban đại diện. Mặc dù vậy, những yêu cầu của công nhân về quyền được tôn trọng, được đảm bảo sức khỏe, an toàn lao động và mức lương đủ sống đã bị công ty Uranium One lờ đi. Những người tham gia các buổi diễu hành, đình công sau đó đều bị sa thải.
Lesago, một thành viên của Nhóm “Công lý và hòa bình” phát biểu: “Khi chứng kiến sự bất công này, bạn cần phải phản ứng. Bạn phải cất lên tiếng nói của mình để bảo vệ những người dân khốn khổ.Uranium One cần đưa người dân đến nơi mà ít nhất họ có thể bắt đầu lại cuộc sống của mình.”
