ThienNhien.Net – Hầu hết mọi người đều đã nghe nói đến Robinson Crusoe, người đàn ông lưu lạc trên hoang đảo trong tiểu thuyết nổi tiếng của Daniel Defoe. Nhưng trong chúng ta đã bao nhiêu người biết đến Alexander Selkirk – nhân vật nguyên mẫu để xây dựng nên một Robinson Crusoe huyền thoại? Giờ đây câu chuyện thật về người đàn ông may mắn sống sót trên đảo hoang này đang được Tổ chức Bảo tồn chim Quốc tế BirdLife lấy làm cảm hứng kêu gọi bảo tồn động vật hoang dã nói chung và động vật hoang dã từng sống chung với ông trên quần đảo Juan Fernádez.
Ngày 2 tháng 2 năm nay là ngày kỉ niệm 300 năm Alexander Selkirk được giải cứu từ hòn đảo Más a Tierra (còn được biết đến với tên đảo Robinson Crusoe) thuộc quần đảo Juan Fernández. Nằm cách bờ biển Chile 700 km, Selkirk đã mất 4 năm 4 tháng lưu lạc trên hoang đảo, sống sót nhờ bắt và ăn thịt dê như những người thủy thủ đã từng lưu lạc trên hòn đảo này.
Câu chuyện đời ông là một cuộc tranh đấu thần kỳ để giành lại sự sống, bất chấp mọi khó khăn gian khổ. Không may là một câu chuyện khác về sự sống sót cũng đồng thời bắt đầu từ quần đảo này. Lượng dê đã bị thịt để nuôi sống Selkirk trong suốt thời gian ông bị lạc trên đảo đã gây ra những ảnh hưởng chưa được kể lại với hệ sinh thái vốn dễ tổn thương của hòn đảo này.
Với sự góp mặt của 3 loài chim đặc hữu, quần đảo Juan Fernádez là 1 trong số 221 khu vực có các loài chim đặc hữu trên thế giới. Hai trong số các loài này, Juan Fernández Firecrown (Sephanoides fernandensis) và Masafuera Rayadito (Aphrastura masafuerae) được xếp vào nhóm những loài có mức độ đe dọa tuyệt chủng cao nhất. Nếu không được quan tâm bảo tồn khẩn cấp, số phận của chúng sẽ chẳng được may mắn như Alexander Selkirk.
Trước tình hình đó, tiến sĩ Stuart Butchar thuộc Tổ chức Bảo tồn chim Quốc tế (BirdLife) kêu gọi: “Chúng ta cần hành động nhanh chóng để đảm bảo sự sống cho các loài đang đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng cao trên hòn đảo nơi Selkirk từng sinh sống. Hiện nay có 190 loài chim được đưa vào danh mục các loài bị đe dọa đặc biệt. Với từng loài chúng ta cần xác định những biện pháp bảo tồn cần thiết để có thể đưa chúng ra khỏi nguy cơ bị tuyệt chủng, nhưng trước tiên chúng ta cần gây quỹ để tài trợ cho những hoạt động đó. Đó chính là mục tiêu của Chương trình Bảo vệ các loài chim khỏi nguy cơ tuyệt chủng, lựa chọn những loài cần bảo vệ để đưa vào danh sách hỗ trợ”.
Ngăn chặn sự xâm lấn của các loài ngoại lai và quản lý những địa điểm chúng từng sinh sống là hai trong 10 biện pháp bảo tồn được Birdlife đề xuất trong ấn bản mới phát hành mang tựa đề “Các loài chim đang bị đe dọa nghiêm trọng trên toàn cầu”. Tổ chức Bảo tồn Quần đảo Juan Fernández cũng đang xúc tiến những nỗ lực nhằm đẩy lùi các loài xâm lấn trên quần đảo với sự hỗ trợ của Tổ chức Bảo tồn Chim của Hoa Kỳ.
Tiến sĩ Butchart kết luận: “Sự sống sót và được giải cứu của Alexander Selkirk là một câu chuyện thần kỳ, tạo cảm hứng dẫn đến sự ra đời của một cuốn truyện nổi tiếng qua mọi thời đại. Chúng ta cần có những hành động khẩn cấp để đảm bảo sự sống sót của các loài động vật đang bị đe dọa nghiêm trọng từng chung sống trên đảo cùng Alexander Selkirk, và sự sinh tồn của 190 loài chim khác(*) đang đứng trước bờ vực tuyệt chủng.”
(*)Chương trình Bảo vệ các loài chim khỏi nguy cơ tuyệt chủng của Birdlife tiên phong trong các hoạt động bảo tồn, nâng cao nhận thức và hỗ trợ tài chính cho công tác bảo tồn các loài chim đang bị đe dọa trên toàn cầu, với danh sách ưu tiên là 190 loài chim nằm đang trong tình trạng nguy cấp.
