ThienNhien.Net – Nhu cầu ngô khổng lồ của những nhà sản xuất ethanol được coi là một đòn bẩy quan trọng đối với giá ngô kỉ lục vào hồi tháng 6 năm 2008, nhưng sau đó, khi nhu cầu sản xuất ethanol không biến động, giá ngô vẫn giảm dần cùng với những hàng hóa khác, cho thấy nhận định này không chính xác.
Ethanol – một trong những nguyên do đẩy giá ngô tăng cao
Giá ngô đã giảm xuống 50% từ sau khi đạt mức kỷ lục vào tháng 6-2008, ngay cả khi lượng ngô cần dùng để sản xuất nhiên liệu tái sinh ở Mỹ vẫn không có gì thay đổi.
Stewart Ramsey, một nhà kinh tế học cao cấp trong tổ chức Global Insight đặt tại Philadenphia, cho biết: “Có rất nhiều lí do lí giải cho việc giá ngô tăng nhanh như vậy và việc sử dụng ethanol là một trong số đó. Giá cả cao kỉ lục là do có hiện tượng đầu cơ thiếu bền vững.”
Giá lương thực ở Mỹ thường xuyên tăng khoảng 2.5% một năm, nhưng trong năm 2007 đã tăng lên 4%, mức tăng cao nhất trong vòng 17 năm qua. Giá lương thực thế giới đã nhảy vọt lên đến 40%, gây ra một sự náo động trong thị trường lương thực, tạo ra hiện tượng tích trữ và thừa hàng ở nhiều nước.
Chính phủ Mỹ dự đoán giá lương thực ở Mỹ sẽ tăng 4.5% trong năm 2009.
Trung tâm giao dịch Ngô Chicago (CBOT) đã đạt kỉ lục về giá ngô, lên tới 7.65 USD một giạ cho một hợp đồng giao ngay vào cuối tháng 6. Chính vì hợp đồng này, giá ngô sau đó đã giảm một nửa còn 3.85 USD một giạ.
Việc sử dụng ngô để sản xuất ethanol ở Mỹ đã góp phần đẩy giá ngô lên cao. Các nhà phân tích, bao gồm cả các chuyên gia về ethanol, cho biết, theo kinh nghiệm, nhu cầu ethanol sẽ làm giá ngô tăng từ 75 cent đến 1 USD một giạ. Một số nhà phân tích khác thì cho rằng mức tăng chỉ là 20 đến 80 cent một giạ theo giá thị trường hiện nay.
Những tính toán trên cho thấy mức giá của ngô chỉ là 3 USD nếu không có nhu cầu về ethanol so với 4 USD khi có nhu cầu về ethanol.
Luật liên bang yêu cầu sản xuất 9 tỉ galon nhiên liệu sinh học trong năm 2008 và 10.5 tỉ galon trong năm 2009. Nhu cầu sẽ tăng tới 36 tỉ galon vào năm 2022, trong khi khả năng cung ethanol từ ngô hiện nay chỉ đạt đến 15 tỉ galon.
Để sản xuất được 2.8 galon ethanol, người ta cần khoảng một giạ ngô.
Bộ nông nghiệp đã dự phòng 4 tỉ giạ ngô tương đương với một phần ba lượng ngô thu hoạch ở Mỹ trong năm 2008 để sản xuất ethanol trong năm 2009, tăng lên so với 3 tỉ giạ hay khoảng 23% lượng thu hoạch kỉ lục của năm 2007 là 13,1 tỉ giạ.
Tiền dịch chuyển vào thị trường hàng hoá – nguyên nhân chính gây tăng giá
Các nhà phân tích cho rằng sự tăng vọt của giá ngô là một dấu hiệu cho thấy sự chuyển biến lớn trong việc đầu tư tiền vào ngô và các mặt hàng khác. Do một lượng tiền lớn bắt đầu rút khỏi các sàn chứng khoán vài năm trước, thị trường hàng hoá bắt đầu leo thang.
“Có hiện tượng đầu cơ trên thị trường. Một trong những lí do của hiện tượng đó là thị trường vốn không an toàn làm tiền dịch chuyển sang thị trường hàng hoá ” – Ramsay cho biết,
Vào giữa tháng 2-2008, các nhà đầu tư phi thương mại, bao gồm cả những người đầu cơ tích trữ, các quỹ bảo hộ và quỹ chỉ số chứng khoán cùng các quỹ tiền tệ khác, đã nắm giữ gần 484 000 hợp đồng mua ngô (hợp đồng tương lai) ở CBOT tương đương với 2.42 tỉ giạ ngô.
Theo Hiệp hội Nhiên liệu tái sinh (RFA) tại thủ đô Washington, khối lượng này đủ để sản xuất hơn 6.7 tỉ galon ethanol và hơn 20 tỉ tấn thức ăn chăn nuôi.
Vào tháng 10-2008, các nhà đầu tư này nắm giữ khoảng 240 000 hợp đồng mua (hợp đồng tương lai) trên thị trường ngũ cốc, ít hơn một nửa số lượng hợp đồng trong mùa xuân và đầu mùa hạ, RFA cho biết.
“Chúng ta có đủ lượng dự trữ ngũ cốc cần thiết, khan hiếm không phải là vấn đề”, – ông Don Roose, một nhà phân tích kiêm chủ tịch Hội hàng hoá Mỹ, Tây Des Moins, bang Iowa, khẳng định. – Vấn đề thực sự của chúng ta là đồng USD đang mất giá, trong khi giá dầu thô thì tăng lên làm tăng giá của hàng loạt mặt hàng. Chính vấn đề này làm chúng ta có ít khả năng chống đỡ nhất.”
Khả năng sản xuất ethanol của Mỹ đã tăng 60% từ năm ngoái lên khoảng 11.2 tỉ galon mỗi năm và nếu các nhà máy sản xuất được xây dựng và mở rộng thì tổng sản lượng ethanol của Mỹ sẽ tăng lên đến 13.8 tỉ galon mỗi năm.
