ThienNhien.Net – Ong vò vẽ giấy có trí nhớ dài hạn – Đó là kết luận của một nghiên cứu được công bố mới đây trên tạp chí quốc tế Sinh học Ngày nay. Ong là loài côn trùng có tổ chức xã hội cao. Nghiên cứu này cho thấy các mối quan hệ trong xã hội của loài ong vò vẽ giấy là dựa trên khả năng ghi nhớ, chứ không đơn thuần là do bản năng. Nghiên cứu đã bác bỏ nhiều quan điểm về trí thông minh của côn trùng.
Phần quan trọng trong nghiên cứu nghiên cứu này là thời gian ghi nhớ của ong vò vẽ giấy. Michael Sheehan, một sinh viên mới tốt nghiệp, một trong những tác giả của công trình nghiên cứu nhấn mạnh rằng loài ong mật cũng có thể nhớ được nơi chúng từng tìm thấy mật, nhưng đó chỉ là trí nhớ ngắn hạn. Và loài ong vò vẽ giấy có thể làm được nhiều hơn thế.
Để kiểm tra khả năng ghi nhớ của ong vò vẽ giấy, Sheenan và Elizabeth Tibbets, giáo viên trợ giảng môn tiến hoá và sinh thái học, đã ghi hình phản ứng của những con ong vò vẽ chúa trong lần gặp đầu tiên và sau đó một tuần.
Nghiên cứu đoạn phim, các nhà nghiên cứu nhận thấy rằng trong lần gặp đầu tiên, các con ong vò vẽ hung hăng hơn với địch thủ. Tuy nhiên, ở lần gặp thứ hai, chúng chỉ dành phần lớn thời gian bay quanh đối thủ chứ không lao vào giao chiến.
Để chắc chắn loài ong vò vẽ thật sự nhớ được các lần gặp mặt trước, các nhà khoa học đã cho hai con ong từng gặp nhau tiếp xúc với các con ong khác giữa lần gặp thứ nhất và thứ hai. Kết quả là, những lần gặp các con ong khác, hai con ong vò vẽ này rất hung hăng.
Sheehan phát biểu: “Điều thú vị của nghiên cứu này không chỉ là việc ong vò vẽ có trí nhớ tốt, quan trọng hơn, đó còn là trí nhớ xã hội. Có vẻ như đời sống xã hội với những mối quan hệ giữa các cá thể là điều mà loài ong vò vẽ giấy ghi nhận và có ý nghĩa đối với cuộc sống của chúng.”
Các ong vò vẽ cái ở cùng tổ, do vậy khả năng ghi nhớ các lần gặp trước giúp chúng không tiêu phí năng lượng vào việc gây chiến với các cá thể ong ở tổ khác.
Người ta từng cho rằng côn trùng, thậm chí ở loài có tổ chức xã hội cao, thường không có trí thông minh và khả năng ghi nhớ. Trong một thời gian dài các nhà khoa học đã tin rằng khả năng hình thành và sử dụng ký ức chỉ tồn tại ở các loài có bộ não lớn. Tuy nhiên, dù kích thước bộ não của ong vò vẽ nhỏ hơn của con người một triệu lần, chúng vẫn có thể hình thành các ký ức quan trọng và lưu giữ chúng trong thời gian dài. Nghiên cứu này đã ảnh hưởng tới các quan điểm của chúng ta về trí thông minh của loài vật, về nhận thức xã hội và tiến hoá của bộ não.
