ThienNhien.Net – Chính quyền bang New South Wales và chính phủ Australia mới đây đã mua lại Toorale, một vùng đất xa xôi hẻo lánh gần hạt Bourke phía Tây bang New South Wales với giá gần 24 triệu dollar Úc (khoảng 17 triệu USD) nhằm kiểm soát nguồn nước ở khu vực này trong kế hoạch giải cứu hệ thống sông lớn nhất Austrailia.
Việc mua lại Toorale là động thái lớn nhất trong kế hoạch của thủ tướng Kevin Rudd nhằm giành quyền kiểm soát nguồn nước từ những người nông dân ở Queensland và phía bắc bang New South Wales.
Toorale là một vùng đồng bằng trải rộng 91.000 ha, nơi Warrego – một con sông nhỏ dẫn nước từ trung tâm Queensland – gặp sông Darling.
Kế hoạch mua lại nguồn nước là nỗ lực cuối cùng nhằm cứu hệ thống sông lớn nhất Australia, sông Murray và nhánh chính của nó – sông Darling. Dòng sông đang trải qua thời kỳ khô hạn nhất trong một thế kỷ trở lại đây vì những thập kỷ phục vụ tưới tiêu quá nhiều cho trang trại.
Clyde Agriculture – một công ty được thành lập từ năm 1991 để quản lý Toorale cho biết, việc bán Toorale một phần là do hoạt động thiếu hiệu quả của khu vực này: vào những mùa hè nóng nực, bốn ha đất trang trại mới chỉ cung cấp được một con cừu cho thị trường. Sự khô hạn, khắc nghiệt của dòng nước và giá len giảm góp phần làm dân số vùng này giảm một phần tư trong vòng 6 năm trở lại đây.
Mỗi năm, khoảng 2m trữ lượng nước ở khu vực này bị bay hơi. Chính quyền liên bang đã đề xuất kế hoạch ngừng cấp nước từ hai con sông Darling và Warrego cho Toorale.
Nguồn gốc của hầu hết các cuộc tranh luận lại là phần hai của dự án: Kế hoạch tiếp quản Toorale để chuyển đổi thành vườn quốc gia của chính quyền bang New South Wales vấp phải sự phản đối của cư dân sinh sống ở Bourke do họ bị mất đất sản xuất.
Bên cạnh đó, hội đồng địa phương Bourke tính toán rằng công việc mùa màng và chăn thả gia súc đóng góp khoảng 5 triệu dollar Australia mỗi năm cho thành phố. Nếu mất Toorale, kinh tế thành phố sẽ sụt giảm 10%.
Hội đồng yêu cầu chính phủ và chính quyền bang duy trì số lượng gia súc nhất định ở Toorale để đảm bảo công việc cho người dân dịa phương, đặc biệt là dân bản xứ, chiếm khoảng 30% dân số nơi đây.
Trên phạm vi quốc gia cũng diễn ra cuộc đấu tranh giữa một bên duy trì Toorale và nguồn nước tiêu thụ, và một bên dâng nó cho công cuộc bảo vệ môi trường. Penny Wong, Bộ trưởng liên bang về Thay đổi khí hậu và Nguồn nước cho rằng, dù ít dù nhiều nguồn nước của Toorale cũng sẽ làm suy yếu cửa sông Murray 1.000 km về phía Nam. Tuy nhiên Wentworth Group, một nhóm chuyên gia về nước lại tin vào sự hồi sinh của dòng chảy.
