ThienNhien.Net – VQG Hoàng Liên, vườn di sản ASEAN – thuộc huyện Sa Pa tỉnh Lào Cai, đang là một điểm đến hấp dẫn du khách trong và ngoài nước bởi đây là vùng đất có phong cảnh thiên nhiên kỳ thú, khí hậu mát mẻ trong lành và giàu bản sắc văn hóa dân tộc. Nhận thức được thế mạnh về cảnh quan thiên nhiên và bản sắc văn hóa dân tộc, VQG Hoàng Liên đã trú trọng phát triển du lịch sinh thái cộng đồng. Tuy nhiên, hiện nay VQG đang bị các du khách và người dân bản địa xâm hại nghiêm trọng.
Từ khi được đưa vào quản lý và khai thác, hoạt động du lịch sinh thái và leo núi Phan Si không chỉ tăng thêm tuyến du lịch hấp dẫn đối với du khách – nhất là khách nước ngoài (có tới ¼ số lượng khách nước ngoài đến Sa Pa có nhu cầu leo núi) mà còn tạo cơ hội cho nhiều lao động địa phương có việc làm, tăng thu nhập thông qua tiếp cận với loại hình dịch vụ mới – dịch vụ dẫn khách, “hỗ trợ” họ khám phá vẻ đẹp tiềm ẩn nguyên sơ của Vườn quốc gia Hoàng Liên. Tuy nhiên, mặt trái của loại hình du lịch “tự do” này cũng xuất phát từ đây.
Nhiều du khách không chỉ xâm hại Vườn mà còn xả vào thiên nhiên trong lành những thứ rác công nghiệp khó phân huỷ, gây tác hại đến môi trường như bao bì đựng đồ ăn, thức uống bằng nhựa, làm ảnh hưởng không nhỏ đến tài nguyên rừng và bảo tồn đa dạng sinh học của Vườn Quốc gia. Không chỉ thế, các du khách còn tự mở lối đi, hạ trại, đun nấu, vứt rác… thậm chí tự cho phép mình lưu lại nhiều ngày trong rừng rồi mặc sức “chặt cành phong lan, bẻ cành đỗ quyên, đuổi ong, bắt bướm…”.
Đó là chưa kể vẫn còn đây đó những trường hợp đi tự do và người dân địa phương vào rừng mở trang trại trồng cây thảo quả, mặc sức chặt cây, tỉa cành dựng lán trại, đắp lò sấy, làm kho cất giữ sản phẩm trên rừng, vô tình biến Vườn Quốc gia thành bãi rác.
Hiện tượng buôn bán động thực vật hoang dã và phong lan rừng cho khách du lịch cũng như cho nhà hàng, khách sạn vẫn thấy ở nơi đây. Việc khai thác gỗ Pơ mu đang ở mức báo động vì đồ gỗ từ Pơ mu được coi là cao cấp mang lại lợi nhuận cao. Sự gia tăng lượng khách du lịch chắc chắn làm tăng nhu cầu đối với mặt hàng này mặc dù hiện nay chỉ còn một số khu rừng nhỏ bé có cây gỗ Pơ mu còn sót lại.
Hiện nay diện tích rừng nguyên sinh trong vườn chỉ còn 30% cho thấy tốc độ suy thoái rừng đã đến lúc phải báo động.
Vì vậy, công việc bảo vệ rừng và các sản phẩm của rừng, một việc làm cần có đầu tư và kế hoạch cụ thể, để giúp cho công việc quản lý và bảo vệ rừng tốt hơn trước việc phát triển mạnh mẽ của ngành Du lịch đang gây sức ép lên môi trường tự nhiên nơi đây.
