ThienNhien.Net – Các quan chức nhà nước và nhiều nhóm môi trường của Thái Lan đang đổ mối quan tâm về một dự án lớn trị giá hàng tỷ baht của Thủ tướng Thái Lan – Samak Sundaravej. Đó là dự án nắn dòng một con sông từ Lào đổ sang vùng đất canh tác phía Đông Bắc nước này. Những nghi vấn về tác động môi trường đã được đặt ra.
Dự án nắn dòng từ sông Ngum của Lào sang Huay Luang ở tỉnh Udon Thani (vùng Đông Bắc Thái Lan) đã đạt được chấp thuận của nội các chính phủ giữa tháng 07/2008 vừa qua, và được cấp một khoản ngân sách xây dựng đường ngầm là 76,8 tỷ baht.
Nước sẽ được dẫn từ sông Ngum tới Udon Thani qua đường ống ngầm dưới lòng sông Mê Kông và phân phối tới vùng đất trồng trọt qua các kênh tưới tiêu và đường ống dẫn mới.
Kasemsun Chinnavaso, tổng thư ký Văn phòng Tài nguyên thiên nhiên và Chính sách – Kế hoạch môi trường Thái Lan (ONEP) cho rằng không thể bỏ qua đánh giá tác động môi trường (ĐTM) trong khi việc thiết kế các đường ống dẫn nước đã khiến một phần diện tích rừng được bảo vệ bị chặt bỏ.
Tuy nhiên ONEP – cơ quan có chức năng rà soát kiểm tra báo cáo ĐTM của các dự án lớn – vẫn chưa được ủy nhiệm xem xét dự án nắn dòng nước xuyên biên giới này.
”Chúng tôi vẫn chưa biết gì về những khu vực mà dòng sông nhân tạo này sẽ đi qua”, Kasemsun nói. “Tuy nhiên, điều mà chúng ta quan tâm nhất hiện nay là dự án có đáng đầu tư hay không. Giá một đơn vị nước là bao nhiêu và ai sẽ chịu chi phí vận hành?”
Theo Montree Chantawong, điều phối viên chiến dịch của Liên minh vùng và Hướng tới Khôi phục Sinh thái Bangkok, không có gì đảm bảo cho việc Thái Lan có thể dùng nước từ Lào vô điều kiện chừng nào mà thỏa thuận chưa được ký. Ngay cả khi Thái Lan được cho phép lấy nước của “hàng xóm” mà không phải trả một chi phí nào thì cũng không có nghĩa là dự án này đáng đầu tư.
Ông cho hay “Chúng tôi phải chịu chi phí điện để vận hành trạm bơm nước vì cần phải bơm nước vào hồ chứa trước khi phân phối, và theo ước tính thì người tiêu dùng phải trả 3-5 baht cho mỗi đơn vị nước từ dự án này. Nhưng theo khảo sát ban đầu, việc lắp đặt các đường ống dẫn nước sẽ phá hủy khoảng 160 ha rừng nguyên sinh, nên cần phải có nghiên cứu ĐTM theo pháp lý.”
Bộ trưởng Tài nguyên – Siripong Hungspreug cho biết giai đoạn đầu của dự án sẽ tập trung vào việc nắn dòng trong lãnh thổ Thái Lan, từ vùng Huay Luang tới khu hồ chứa tự nhiên Nonghankumphawapi ở tỉnh Udon Thani. Đoạn nắn dòng kéo dài khoảng 143 km.
Đơn vị thi công mong muốn hoàn thành giai đoạn một vào năm 2012, còn giai đoạn hai tiến hành với dòng sông Lào sang Udon Thani thì kết thúc năm 2013, với gần 2 tỷ mét khối nước dịch chuyển mỗi năm.
Dự án sẽ mang lại lợi ích cho cho khoảng từ 150.000-300.000 ha đất trồng trọt cho vùng khô hạn Đông Bắc Thái Lan.
