Cục Quản lý khám chữa bệnh (Bộ Y tế) vừa tiến hành điều tra tại 19 bệnh viện, kết quả cho thấy có 5,7% bệnh nhân bị nhiễm khuẩn từ bệnh viện. Trong số 9.345 bệnh nhân được điều tra, có 535 bệnh nhân bị nhiễm khuẩn bệnh viện, chiếm 5,7%. Các nhiễm khuẩn bệnh viện thường gặp nhất gồm nhiễm khuẩn hô hấp (55,4%), nhiễm khuẩn vết mổ (13,6%), nhiễm khuẩn tiết niệu 9,7%.
Kháng thuốc do lạm dụng kháng sinh
Ở Việt Nam có trên 350 bệnh viện Trung ương và bệnh viện tuyến tỉnh, thành phố với gần 80.000 giường bệnh thì ở bất cứ thời điểm nào cũng có khoảng 4-5 nghìn bệnh nhân mắc nhiễm khuẩn từ bệnh viện (NKBV), chưa kể NKBV tại các bệnh viện huyện. Theo kết quả nghiên cứu của Cục Quản lý khám chữa bệnh, NKBV nhiều nhất vẫn là nhiễm khuẩn hô hấp (55%), tiếp theo là nhiễm khuẩn vết mổ, tiết niệu…
Các thủ thuật chăm sóc có nguy cơ dẫn đến NKBV là mở khí quản, thở máy, đặt nội khí quản, thở oxy, đặt ống thông tiểu… Các ca phẫu thuật có thời gian phẫu thuật kéo dài trên 180 phút, phẫu thuật cấp cứu cũng có nguy cơ dẫn đến nhiễm khuẩn vết mổ.
Các chuyên gia đánh giá, các yếu tố liên quan tới NKBV chính là do các thủ thuật xâm nhập như thở máy, đặt nội khí quản, đặt ống thông tĩnh mạch trung tâm, thở ôxy qua mũi, đặt thông tiểu, phẫu thuật cấp cứu. Tác nhân gây NKBV thường gặp nhất là pseudomonas, tụ cầu vàng, Enterobacter, E.coli và nấm. Các vi khuẩn này đều kháng với nhiều loại kháng sinh.
Trong khi đó, tỷ lệ bệnh nhân sử dụng kháng sinh chiếm tới 68%, tỷ lệ bệnh nhân phẫu thuật có dùng kháng sinh chiếm 82%. Tỷ lệ sử dụng kháng sinh dự phòng trong phẫu thuật còn thấp chỉ chiếm 22%, mặc dù 78% bệnh nhân có vết mổ sạch, sạch nhiễm có chỉ định sử dụng kháng sinh dự phòng.
Tay nhân viên y tế khá… mất vệ sinh!
Một nghiên cứu khác tại các khoa Ngoại, Sản và Hồi sức cấp cứu Bệnh viện Bạch Mai và 8 bệnh viện tỉnh, thành phố khu vực phía Bắc vừa được công bố cho thấy, việc vệ sinh bàn tay/100 giường bệnh rất thấp chỉ chiếm 10,3%.
Tỷ lệ tuân thủ vệ sinh bàn tay ở nhân viên y tế BV Bạch Mai chỉ chiếm 17,7%. Theo một chuyên gia về chống nhiễm khuẩn, vệ sinh bàn tay làm giảm đáng kể vi sinh vật gây bệnh và có thể làm giảm 50% NKBV.
Trong 1.600 bệnh nhân được điều tra năm 2001, có 100 bệnh nhân (6,8%) NKBV, trong đó có 4 trường hợp xác định được vi khuẩn gây bệnh. Trong số 100 trường hợp NKBV được phát hiện có 29 trường hợp có liên quan tới phẫu thuật.
Mỗi điều tra tương tự được thực hiện 3 năm sau đó, tỉ lệ NKBV là 5,2%, với tác nhân chính gây NKBV là vi khuẩn Gr (-). Như vậy cho thấy, nếu triển khai tốt công tác kiểm soát nhiễm khuẩn thì số ca NKBV sẽ giảm và tỷ lệ bệnh nhân bội nhiễm, bệnh nặng thêm vì NKBV cũng sẽ giảm.
