ThienNhien.Net – Theo báo cáo của một nghiên cứu mới đây, loài kiến đã canh tác nông nghiệp từ 50 triệu năm trước, trước khi con người biết làm nông nghiệp. Nghiên cứu được thực hiện dựa trên phép phân tích ADN về quá trình tiến hóa của loài kiến sống cộng sinh với loài nấm.
“Những bước chuyển tiếp chính trong quá trình canh tác nông nghiệp của loài kiến” là tiêu đề báo cáo của Ted R. Schultz và Sea¡n G. Brady trong cuốn Kỷ yếu của Học viện khoa học quốc gia Mỹ, được phát hành dịp cuối tháng 3/2008.
Kết quả nghiên cứu này đã tìm ra những dấu vết tiến hóa của loài kiến canh tác 50 triệu năm trước. Tác giả cũng xác định rằng canh tác nông nghiệp đã được chia thành bốn phương thức khác nhau từ 25 triệu năm trước.
“Hiếm thấy các hình thức canh tác nông nghiệp trong thế giới động vật. Chúng tôi khám phá ra rằng, chỉ có bốn nhóm động vật có thể làm nông nghiệp: đó là kiến, mối, bọ hung và con người. Bằng các kết quả nghiên cứu trên loài kiến lớn sống cộng sinh với nấm, chúng tôi đã có được những “nhiên liệu sống” để có thể hiểu rõ ràng hơn về quá trình tiến hóa của chúng”, ông Ted Schultz, nhà côn trùng học của Bảo tàng quốc gia thuộc Viện nghiên cứu Smithsonian (Mỹ) và cũng là người đứng đầu nhóm nghiên cứu nói.
Loài kiến cắt lá là đại diện tiêu biểu nhất của họ kiến sống cộng sinh với nấm. Kiến cắt lá không ăn lá mà lá sẽ được tập trung về một cái hố sâu 15-20 fít (4,5-6 m) trong lòng đất, ở đây lá được cắt và nghiền nhỏ để tạo thành một hỗn hợp lá. Hỗn hợp này sẽ cung cấp chất bổ giúp cho sự sinh tồn của loài nấm, bù lại nấm sẽ sinh ra một loại thức ăn đặc biệt để nuôi lại kiến.
Ông Schultz và cộng sự Sea¡n Brady đã phát hiện ra rằng, mỗi hình thức canh tác được chuyên môn hóa dần dần, trong khi từ 25 triệu năm trước loài kiến đã có một hình thức canh tác riêng dựa trên loài nấm.
Theo một công bố từ Viện Smithsonian, khoảng 20 triệu năm trước đây, một nhóm các loài kiến sống cộng sinh với nấm đã khám phá ra một hình thức canh tác mức độ cao hơn, đó là canh tác dựa vào loài nấm để có được một loại thức ăn đặc biệt. Loài kiến cắt lá cũng thuộc nhóm này với lịch sử phát triển ít hơn 10 triệu năm.
Nghiên cứu cũng cho thấy rằng, các loài kiến sống cộng sinh với nấm ở miền Nam nước Mỹ có những mối liên kết trong chuỗi tiến hóa của loài kiến canh tác.