Không thể tiếp tục "sống chung với ô nhiễm" nghiêm trọng tại Khu công nghiệp (KCN) thuỷ sản Thọ Quang, hàng trăm hộ dân phường Nại Hiên Đông, quận Sơn Trà, Đà Nẵng đã tập trung vây kín bờ rào và tấn công doanh nghiệp. Chính quyền sở tại đã can thiệp kịp thời, song xem ra đấy cũng chỉ là biện pháp "chữa cháy", bởi vấn đề ô nhiễm đã quá nghiêm trọng, cần có biện pháp cứng rắn hơn…
Doanh nghiệp chống chế
Cuối tháng 6 vừa qua, hàng trăm hộ dân khu làng cá phường Nại Hiên Đông đã tập trung vây kín bờ rào, ném đá tấn công Công ty TNHH A Zet Việt Nam, Khu công nghiệp thuỷ sản Thọ Quang, Đà Nẵng. Rất may, chính quyền phường đã có mặt, can thiệp kịp thời nên chưa gây thiệt hại nào cho doanh nghiệp (DN).
Bí thư phường Nại Hiên Đông – ông Nguyễn Văn Dũng cho biết: “Đây là lần thứ hai, người dân kéo đến tấn công DN này. Trước đó, ngày 17/06/2008, hàng trăm hộ dân cũng đã phản ứng tương tự khi nhà máy chế biến thức ăn A Zet thải khói trắng cùng mùi hôi thối quá mức ra môi trường, ảnh hưởng đến 400 hộ dân khu vực xung quanh”.
Trước bức xúc chính đáng của người dân, chính quyền đã đề nghị Thanh tra Sở Tài nguyên – Môi trường đến ngay hiện trường để cùng địa phương làm việc trực tiếp với DN. Giám đốc Công ty TNHH A Zet – ông Masato Suzuki cho biết: “Công ty A Zet (100% vốn Nhật Bản) vừa đầu tư dây chuyền sản xuất thức ăn gia súc trong khuôn viên Công ty cổ phần thuỷ sản Đà Nẵng. Do mới chạy thử nghiệm lô sản phẩm đầu tiên, chưa hoàn thiện việc xử lý khí và nước thải nên gây hôi và khói trắng thải ra môi trường… “. Ông Masato Suzuki làm cam kết với nhân dân và chính quyền sở tại, sẽ khắc phục thực trạng ô nhiễm này trong vòng 2 tuần.
Trên 70% DN gây ô nhiễm nặng
Điều đáng quan tâm là hiện mới chỉ có 10 DN đầu tư, hoạt động tại KCN thuỷ sản Thọ Quang, nhưng đã có đến 7 DN gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng. Ngoài cả ngàn mét khối nước thải ô nhiễm đổ trực tiếp từ các nhà máy chế biến ra sông Hàn, gây mùi hôi thối nồng nặc cả vùng trời, việc phơi phóng thuỷ – hải sản, xác tôm cá…khi xay chế biến thức ăn gia súc cũng góp phần gây ô nhiễm nghiêm trọng bầu không khí.
Trước phản ứng gay gắt và kéo dài của người dân, đầu tháng 06/2008, Thanh tra môi trường Sở Tài nguyên – Môi trường Đà Nẵng đã kiểm tra đột xuất, lấy mẫu xét nghiệm. Kết quả không quá bất ngờ: 6/7 DN được lấy mẫu nước thải đều có chất lượng vượt quá tiêu chuẩn VN 5954:1995, có nhiều chất vượt quá mức cho phép thải ra môi trường. Một cán bộ thanh tra Sở TNMT cho biết, đã có nhiều cuộc kiểm tra trước đây, tuy nhiên các DN đều đối phó, dùng hoá chất khử mùi hoặc vận hành hệ thống xử lý nước thải… nên kết quả không được chính xác. Chính những lần bí mật đột kích như thế này mới cho kết quả thực. Được biết, Sở TNMT Đà Nẵng đang kiến nghị UBND TP xử lý thích đáng đối với các DN vi phạm.
Chủ tịch UBND phường Nại Hiên Đông cho rằng, nếu chỉ phạt tiền vài chục triệu đồng sẽ không răn đe được các DN. Thực tế, việc vận hành hệ thống xử lý nước thải, hoá chất tốn kém hơn mức phạt thông thường nhà nước áp dụng, nên các DN liên tục tái phạm. Đặc biệt, thông tin TP sẽ di dời cảng cá Thuận Phước về âu thuyền Thọ Quang – cạnh KCN thuỷ sản trong năm 2008 – đã làm cho người dân càng lo ngại mức độ ô nhiễm tại đây sẽ gia tăng đối với khu vực dân cư 1.500 hộ dân.
Theo Chủ tịch UBND phường Nại Hiên Đông, đây là khu vực vịnh, nước tù nên việc quy hoạch, xây dựng chợ đầu mối thuỷ sản, khu chế biến hải sản là không hợp lý. Đặc biệt là việc đặt các nhà máy giữa lòng khu vực dân cư. Những biện pháp “làm nguội” lòng dân hiện nay của chính quyền phường chỉ là giải pháp tạm thời. Nếu UBND TP không kiên quyết xử lý thì điểm nóng ô nhiễm môi trường tại đây sẽ thành điểm nóng xã hội.