Xã Hưng Hoà (TP.Vinh – Nghệ An) nằm cách thành phố chừng vài kilômét. Ấy thế mà người dân nơi đây chưa từng được nếm một giọt nước máy, dù chỉ để cho biết mùi vị mặn, nhạt ra sao. Trong lúc đó, xã này được coi là "bể chứa" nước thải khổng lồ của thành phố Vinh. Vì thế mà bệnh phụ khoa, bệnh ngoài da, thậm chí cả bệnh ung thư không còn là điều xa lạ với bà con.
Túi rác khổng lồ
Chị Trần Thị Thuý – ở xóm Hoà Lạc (Hưng Hoà) – tố khổ: “Hàng đời nay đều như thế, chỉ có điều ngày xưa nước không bẩn như bây giờ. Các chú xem bao nhiêu nhà máy, mấy khu công nghiệp… rồi nước thải cũng về Hưng Hoà cả thôi. Chúng tôi ở đây chỉ biết ngửa mặt mà chờ nước mưa. Năm nay hạn nặng, nhiều nhà bể nước trơ đáy rồi. Nhà nào đông người là phải sắp lịch để tắm”. Đoạn, chị nhanh nhẩu thụt thụt chiếc giếng bơm để minh chứng cho lời nói của mình.
Thú thật, nước chị Thuý bơm lên có màu sắc nhờn nhợt, không ra vàng mà cũng chẳng ra đen. Còn mùi thì tanh đáo để. Chị tiếp: “Nhưng mà cũng phải rửa ráy bằng thứ nước này thôi. Mùa này lấy đâu ra nước mà không dùng. Ở đây, chị em phần lớn đều mắc bệnh phụ khoa cả. Trẻ con thì ngứa ngáy, ghẻ lở. Thậm chí người chết vì ung thư cũng không ít. Không tin, chú lên xã mà hỏi”.
Đúng như lời chị Thuý, ông Đinh Thìn – Phó Chủ tịch UBND xã Hưng Hoà – không dám chối bỏ thông tin trên.
Ông cho biết, nước ở đây bị nhiễm phèn, nhiễm mặn rất nặng. “Các chú chỉ cần cởi chiếc áo trắng ra giặt một lần là biết ngay, vàng au như áo cũ. Nếu là áo ấm chỉ cần hai nước là cúc sắt sét gỉ ngay”. Cũng theo ông Thìn, xã Hưng Hoà là một túi rác khổng lồ của thành phố Vinh. Nước, rác và cơ man nào các thứ uế tạp khác từ khắp nơi trên thành phố đều đổ dồn về Hưng Hoà. “Vào mùa lũ, về Hưng Hoà thì các chú khiếp ngay. Cả xã thành một biển rác. Có những điểm ô nhiễm nặng đến mức cây cối cũng không sống nổi” – ông Thìn cho biết.
Thiếu nước, “rước” bệnh
Ông Chu Đức Thịnh – Trạm trưởng Trạm Y tế xã – xác nhận: “Cả năm 2007 đã có tới 4,5 ngàn lượt người đến khám ở trạm y tế xã. Phần lớn bà con bị ngứa, lở loét. Đặc biệt trong số 500 bệnh nhân nữ đến khám thì có tới 70% trong số đó mắc bệnh phụ khoa. Còn như những ngày hè này thì tiêu chảy ở trẻ em là rất phổ biến…”.
Ông Thịnh biến sắc mặt khi chúng tôi hỏi về bệnh ung thư khá phổ biến ở xã này. Không còn cách nào khác, ông đành phải mở tủ lôi cái sổ “Nam Tào” ra để thưa. Ông chậm rãi “xướng” tên từng người: “Trần Văn Khuê – 59 tuổi, Chu Gia Minh – 49 tuổi, Lê Thị Thường – 30 tuổi, Chu Văn Thắng – 29 tuổi…”. Ông Thịnh thở dài : “Chỉ 3 năm mà đã có đến 26 người chết vì ung thư “.
Trở lại với ông Đinh Thìn, chúng tôi được biết thêm, ở Hưng Hoà đã xuất hiện một nghề mới – nghề bán nước sạch. Trước tình trạng hạn hán kéo dài, một số hộ dân ven đô đã nhanh nhẩu đóng bồn chở nước về Hưng Hoà để bán. Người dân lại đổ xô đi mua với giá 50.000 đồng/m3. Theo ông Thìn thì cứ thấy nước ngọt là mua, nước có sạch hay không thì không thể biết được.
Chúng tôi cũng đã liên lạc với ông Phan Cảnh Đệ – Chủ tịch kiêm Giám đốc Công ty TNHH một thành viên cấp nước Nghệ An. Ông Đệ cho hay: “Tiểu dự án cấp nước cho xã Hưng Hoà đang trong giai đoạn hoàn tất hồ sơ. Trước mắt, Công ty đang trình hồ sơ về Sở TN-MT để làm thủ tục thu hồi đất để xây trạm tăng áp. Về hồ sơ thiết kế thì đang trình Sở KHĐT thẩm định. Hiện, UBND tỉnh đã đồng ý cấp vốn 13 tỉ đồng để thực hiện tiểu dự án này. Tuy nhiên, nếu sớm lắm thì cũng phải đến cuối năm 2009, bà con xã Hưng Hoà mới có nước máy”.
