Hơn 10 năm qua, hàng trăm hộ dân xã Quảng Trường, Quảng Thanh (Quảng Trạch- Quảng Bình) liên tục phản ánh đến các cơ quan chức năng tỉnh về việc phải sống trong ô nhiễm nặng do bụi khói của Nhà máy Xi măng Cosevco11. Chị Phan Thị Ninh, xóm Đông Trường (Quảng Trường-Quảng Trạch) than vãn: “Các chú phải ở lại ban đêm mới thấy khói Nhà máy (NM) xả ra mù mịt, chứ ban ngày có khi họ tắt để đánh lừa bà con”.
Nhưng hôm nay, NM nhả khói chứ không tắt. Sáng bửng mắt, mặt trời chưa kịp lên, 2 ống khói của NM nhả cuồn cuộn những “vòi rồng” màu xám bạc vây phủ lấy khoảng không. Bụi xám bạc theo gió nhạt dần xuôi về các xóm Hồng Phúc, Đông Trường và kéo dài xuống tận thôn Thanh Sơn (xã Quảng Thanh) cách đó vài cây số. Chị Ninh chỉ mở hé cửa một hồi rồi kéo sập lại như sợ kẻ gian xông vào vác mất mấy bao thóc để ở góc nhà.
Chị ngại phân trần: “Không phải sợ kẻ cắp đâu mấy chú ơi, mà sợ bụi đó chớ. Để chống lại bụi do NM xi măng thải ra, cả mấy thôn nhà ai cũng phải cửa đóng then cài hết thôi…”. Nhà ai cũng phải chịu cảnh “sống chung với bụi”, tivi, bàn ghế, giường tủ, áo quần lúc nào cũng bị bụi bám mù mờ. Ai muốn sạch sẽ thì ngày dăm bảy bận quét lau. Nhưng rồi cả chục năm nay bụi quấn chặt như thế nên dù người kỹ tính đến mấy rồi…cũng nản!
Đi vòng quanh xóm, tất thảy cây cối đều bị nhuộm một màu bụi. Bụi phủ lên cành, lên lá làm cây cứ èo uột ra, không thể xanh tươi lên được. Theo vệt bụi khói, chúng tôi về xã Quảng Thanh. Ông Trần Văn Tuyên, thôn Thanh Sơn kéo đi khắp vườn chỉ những cảnh cây sống ngắc ngoải. Mái ngói nhà ông mới lợp năm trước màu đỏ tươi. Bây giờ đã bị bụi xi măng làm ngả sang màu thếch. Chúng tôi không khỏi lo ngại cho lớp học mầm non của 2 thôn Thu Trường và Đông Phúc ở sát Công ty xi măng Cosevco11 đang bị bụi nhà máy bao vây.
Ông Nguyễn Văn Hiển- Giám đốc Công ty cho biết, ngay cả trước dãy phòng của giám đốc cũng bị bụi bao phủ lên các hàng cây, tường nhà, ô cửa! Mới đây NM xi măng Cosevco11 lắp đặt thêm hệ thống xử lý khói, đã đưa vào chạy thử. Tuy nhiên, đọ ô nhiễm cũng không được cải thiện đáng là bao. Theo số liệu chạy thử của NM có được vào ngày 10/06: hệ thống xử lý khói vẫn liên tục xả khói ra môi trường gần 3 tiếng đồng hồ (trong đó, ca 1 xả khói ra 90 phút, ca 2 xả 58 phútvà ca 3 xả 25 phút).
Ông Phạm Thành Đồng- Chủ tịch UBND xã Quảng Trường cho hay: “Theo phản ánh của người dân, lãnh đạo tỉnh đã giao cho Sở TN- MT xem xét xử lý, nhưng người của Sở kiểm tra lại báo cáo “ô nhiễm trong mức độ cho phép”. Nói thật, bây giờ cán bộ Sở ra ở với bà con độ một tháng thì biết thế nào là “cho phép” liền!”.