Sau nhiều năm nghiên cứu, thử nghiệm và xây dựng mô hình trồng xen canh các loại cây trồng khác nhau trong vườn cà phê, mới đây Trung tâm Nghiên cứu cây ăn quả Đông Nam bộ (Viện Nghiên cứu Cây ăn quả miền Nam) đã thành công trong việc đưa cây hồ tiêu trồng xen trong vườn cà phê đưa lại hiệu quả kinh tế rất cao cho người dân.
Đây là đề tài nghiên cứu khoa học “Nâng cao hiệu quả sản xuất cà phê bằng phương pháp xen canh” do Trung tâm phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu triển khai tại xã Kim Long, huyện Châu Đức, tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu. Mục tiêu của đề tài nhằm tìm ra một cơ cấu cây trồng xen canh thích hợp trong sản xuất cà phê vừa để che bóng cho cà phê nhằm giảm chi phí nước tưới, tiết kiệm chi phí, làm giảm giá thành, làm tăng năng suất, chất lượng cà phê thương phẩm đồng thời tăng thêm nguồn thu nhập nhờ các sản phẩm cây trồng khác.
Sau 2 năm triển khai thực hiện đề tài, Trung tâm Nghiên cứu cây ăn quả Đông Nam bộ đã xây dựng được nhiều mô hình trồng xen canh nhiều loại cây ăn quả khác nhau cho giá trị thu nhập cao như: bưởi, sầu riêng, tiêu… trong vườn cà phê đều đưa lại hiệu quả kinh tế rất tốt, trong đó mô hình trồng hồ tiêu xen cà phê cho hiệu quả cao nhất. Theo nhiều hộ gia đình tham gia xây dựng mô hình xen canh ở xã Kim Long thì trước đây cà phê trồng thuần, nếu chăm sóc tốt, bán được giá mỗi ha cũng chỉ cho thu hoạch từ 35-40 triệu đồng, từ khi chuyển sang trồng xen canh với hồ tiêu lợi nhuận tăng gần gấp đôi.
Ông Phạm Vũ, một hộ chuyên trồng cà phê ở xã Láng Lớn cho hay: “nhờ cán bộ Trung tâm hướng dẫn tận tình, ông tích cực làm theo đúng các khâu kỹ thuật chăm sóc như cắt tỉa, tạo tán, bón phân, tưới nước, phòng trị sâu bệnh kịp thời nên thu nhập từ vườn của gia đình ông đã tăng gấp đôi so với trước nhờ có thêm sản phẩm hồ tiêu mà chi phí không tăng thêm đáng kể”.
Theo ông Vũ, hiệu quả của việc trồng xen không chỉ làm tăng thêm thu nhập mà còn rải vụ thu hoạch, giảm công lao động, đỡ “kẹt” về nguồn vốn đầu tư mà cả 2 loại cây trồng đều có tác dụng che bóng cho nhau nên năng suất, chất lượng cả cây trồng chính lẫn cây trồng phụ đều tăng.
TS. Mai Văn Trị, Phó Giám đốc trung tâm Nghiên cứu cây ăn quả Đông Nam bộ cho biết, thành công của đề tài đã khuyến khích bà con nông dân huyện Châu Đức áp dụng mô hình trồng xen canh hồ tiêu trong các vườn cà phê đã lên tới gần 3.000ha. Đến nay một số vườn xen canh bắt đầu cho thu hoạch, ước tính lợi nhuận thu được khoảng 70 triệu đồng/ha/năm. Trung tâm đang tiếp tục hoàn thiện qui trình để tới đây chuyển giao cho nông dân nhằm mở rộng các mô hình tiên tiến này trên phạm vi toàn tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu và các địa phương trồng tiêu khác có điều kiện tương tự nhằm ổn định sản xuất, xây dựng vùng sản xuất hàng hóa tập trung, chấm dứt tình trạng đua nhau trồng, đua nhau chặt bỏ như hiện nay.
