Ngày 30/05/2007, UBND TP. Hồ Chí Minh đã ban hành Chỉ thị số 13/2007/CT-UBND về phát động phong trào toàn dân hành động "Vì đường phố không rác". Ngay sau đó, ngày 12/06/2007, Sở TN&MT đã phối hợp với các đơn vị liên tịch và các Sở, ngành, đoàn thể liên quan xây dựng Kế hoạch số 4465/KH-TNMT-CCBVMT về việc triển khai phong trào toàn dân hành động "Vì đường phố không rác". Qua một năm triển khai thực hiện, Chương trình đã thu được nhiều kết quả quan trọng, góp phần kiểm soát, giữ gìn môi trường thành phố, nâng cao một bước ý thức tham gia bảo vệ môi trường của người dân.
Tháng 09/2007, UBND đã chính thức ra mắt Ban chỉ đạo phong trào “Vì đường phố không rác” với sự tham gia của đại diện lãnh đạo của các Sở, ngành, đoàn thể. Đồng thời, Sở TN&MT đã phối hợp với Ủy ban MTTQ Việt Nam TP. HCM, Hội Liên hiệp phụ nữ, Hội Cựu chiến binh, Sở VH&TT, Sở Giao thông Công chính, Sở GD – ĐT và Công an Thành phố lập kế hoạch triển khai và chỉ đạo các cấp cơ sở thực hiện.
Sau đó, Sở TN&MT đã lập Kế hoạch số 1620/KH-TNMT-CCBVMT ngày 05/03/2008 về việc thực hiện phong trào toàn dân hành động “Vì đường phố không rác” năm 2008. Đồng thời, các quận huyện trên địa bàn cũng xây dựng từng chương trình hành động riêng, nhiều quận huyện đã lồng ghép phong trào “Vì đường phố không rác” vào kế hoạch triển khai chủ đề “Năm 2008 – Năm thực hiện nếp sống văn minh đô thị”.
Qua gần một năm thực hiện, Chương trình toàn dân hành động “Vì đường phố không rác” đã được tổ chức triển khai rộng khắp với những nội dung phong phú, thiết thực và đã thu được nhiều kết quả quan trọng. Trong đó, Sở TN&MT đóng vai trò chủ chốt, có nhiệm vụ tổ chức, phối hợp với các Sở, ngành, đoàn thể, quận huyện thực hiện các nội dung của phong trào.
Về công tác tuyên truyền, Sở đã tổ chức thành công cuộc đi bộ đồng hành “Vì đường phố không rác” vào ngày 03/06/2007 tại khu vực trung tâm Quận 1 với sự tham gia của hơn 6000 người dân, lãnh đạo UBND Thành phố và các Sở, ngành, đoàn thể liên quan. Sở đã phối hợp với 5 quận, huyện: 1, 4, 5, 10, Củ Chi tổ chức tập huấn hướng dẫn cách thức phân loại chất thải rắn tại nguồn cho 2.378 học viên là cán bộ, hội viên các đoàn thể và người dân địa phương. Phối hợp với Hội Phụ nữ Thành phố tổ chức sinh hoạt chuyên đề về đường phố không rác cho hơn 300 cán bộ, hội viên là Ban Chủ nhiệm các Câu lạc bộ “Phụ nữ tham gia Bảo vệ môi trường” và cán bộ các quận – huyện, hội.
Sở cũng phối hợp với Liên Đoàn lao động Thành phố tổ chức 14 lớp tập huấn cho 1.105 học viên là người trực tiếp thu gom rác thuộc các nghiệp đoàn rác dân lập và công ty dịch vụ công ích các quận, huyện về hướng dẫn phân loại rác tại nguồn và mô hình hợp tác xã thu gom rác dân lập. Phối hợp với Hội Liên hiệp Phụ nữ và Hội Cựu chiến binh Thành phố tổ chức 10 lớp tập huấn cho hơn 500 cán bộ, hội viên phụ nữ và cựu chiến binh nòng cốt tại 5 quận, huyện điểm: 1, 6, 8, Bình Thạnh và Hóc Môn về tác hại của rác thải đối với môi trường và sức khỏe và nội dung thực hiện “Năm Văn minh đô thị” và Phong trào toàn dân hành động “Vì đường phố không rác”.
Năm 2007, Sở TN&MT đã cung cấp tài liệu tuyên truyền cho các Sở, ngành, đoàn thể và 24 quận huyện 410.000 tờ bướm và 12.000 poster “Vì đường phố không rác”; 6 tháng đầu năm 2008 cung cấp 257.000 tờ bướm, 43 băng rôn và 70 phướn… Xây dựng nhiều tiểu phẩm xung quanh vấn đề rác thải và phát động việc hiến kế cho phong trào thông qua Hội thi môi trường được tổ chức vào cuối tháng 11 và đầu tháng 12 năm 2007. Đồng thời, công tác tuyên truyền người dân tham gia bảo vệ môi trường trên các báo đài TW và thành phố được thực hiện liên tục và thiết thực.
Đặc biệt, công tác cải thiện ô nhiễm môi trường đã được Sở TN&MT quan tâm thực hiện và thu được nhiều kết quả khả quan. Tháng 05/2008, Công ty Môi trường đô thị tổ chức lắp đặt 180 thùng rác loại 60 lít tại 3 quận 1, 3, 6 và tháng 7/2008 tiếp tục lắp đặt 180 thùng tại quận 8, quận Bình Thạnh, huyện Hóc Môn. Sở cũng chỉ đạo các đơn vị liên quan tập trung giải quyết các điểm ô nhiễm rác thải, rác xà bần trên địa bàn Thành phố, trong đó tập trung vào các quận, huyện điểm 1, 3, 6, 8, Bình Thạnh và Hóc Môn.
Đồng thời, các đơn vị cũng tăng cường vớt rác, tạo thông thoáng dòng chảy các tuyến kênh rạch: Công ty Môi trường đô thị giải quyết các tuyến kênh rạch do Thành phố quản lý, Công ty Dịch vụ công ích các quận, huyện giải quyết các tuyến kênh rạch do địa phương quản lý. Đặc biệt, chiến dịch “Nhà sạch” và chiến dịch “Phố đẹp” đã được phát động và thực hiện hiệu quả đến các quận huyện, phường xã, các điểm dân cư.
Ngoài ra, mỗi Sở, ngành, đoàn thể, quận huyện đều có những chương trình hành động riêng. Trong đó, Công an Thành phố đã chỉ đạo Phòng PC13 và Công an quận, huyện tập trung xử phạt nghiêm các hành vi vi phạm về môi trường ảnh hưởng đến giữ gìn vệ sinh chung theo điều 9 Nghị định 150/2005/NĐ-CP ngày 12/12/2005 của Thủ tướng Chính phủ.
Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện chương trình “Vì đường phố không rác” trên địa bàn Thành phố vẫn còn khá nhiều hạn chế, tồn tại. Trong đó, tình hình triển khai phong trào ở các quận huyện chưa đồng bộ, kế hoạch thực hiện chưa cụ thể và chưa có tính liên tục, các hoạt động chưa được tổ chức thường xuyên. Công tác tuyên truyền, vận động còn đơn điệu, chưa được đầu tư đúng mức; công tác kiểm tra, giám sát chưa chặt chẽ thường xuyên nên hiệu quả của phong trào còn chưa cao.
Ông Nguyễn Văn Phước, Phó Giám đốc Sở TN&MT TP.HCM cho biết: Sắp tới, Chương trình “Vì đường phố không rác” sẽ tiếp tục được thực hiện với những nội dung đa dạng, phong phú và thiết thực hơn nữa. Theo đó, nội dung hành động sẽ được Ban chỉ đạo nghiên cứu kỹ lưỡng với các giải pháp thực hiện cụ thể hơn, liên tục, bền bỉ hơn nữa để nâng cao hiệu quả của phong trào. Tiếp tục nâng cao hơn nữa hiệu quả của công tác tuyên truyền bằng nhiều hình thức, đặc biệt là trên các phương tiện thông tin đại chúng; đồng thời tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, xử phạt các hành vi vi phạm về vệ sinh môi trường tại các địa phương.
Ngoài ra, Ban chỉ đạo Chương trình sẽ kiến nghị UBND Thành phố có những giải pháp hỗ trợ đồng bộ như: đầu tư trang thiết bị (nhà vệ sinh công cộng, thùng rác), cơ giới hóa phương tiện phục vụ công tác thu gom rác phát sinh trên địa bàn, nạo vét kênh rạch định kỳ…
Ngày 31/05/2008, Lễ mít tinh kỷ niệm Ngày Môi trường thế giới (05/06) sẽ được TP. HCM tổ chức tại khu vực kênh Lò Gốm (phường 11, Quận 6). Đây sẽ là dịp để các cơ quan ban ngành và UBND các quận, huyện, phường xã tổ chức các hoạt động tổng vệ sinh, nạo vét kênh rạch, trồng cây xanh, cải thiện mỹ quan đô thị một cách sâu, rộng, đồng bộ và kêu gọi mọi tầng lớp nhân dân tham gia thực hiện “Nhà sạch, đường không rác, công sở văn minh”.
