Hàng triệu người dân đang sống chung với “tử thần” vì sử dụng nguồn nước bị ô nhiễm… Đó là nhận định của các chuyên gia tại Hội thảo “Báo cáo hiện trạng tổng quan ngành nước Việt Nam” vừa tổ chức tại Hà Nội.
Gần 22 triệu người chưa được cung cấp nước sạch
Năm 2007, nhóm nghiên cứu hỗ trợ đánh giá kỹ thuật ngành nước Việt Nam do ngân hàng ADB tài trợ đã chọn ngẫu nhiên 208 hộ gia đình sử dụng nước giếng khoan cho ăn uống và sinh hoạt tại 3 xã Hoà Hậu, Bồ Đề, Vĩnh Trụ của tỉnh Hà Nam. 100 nông dân đã được chọn ngẫu nhiên để làm các xét nghiệm cận lâm sàng.
Kết quả cho thấy: Tình hình ô nhiễm asen trong nguồn nước giếng khoan khu vực nghiên cứu thí điểm rất nghiêm trọng (94,4% cao hơn tiêu chuẩn cho phép, 57% tổng số giếng có nồng độ asen từ >100 đến >1000 mg/l).
So với một số vùng nghiên cứu khác, tỷ lệ mắc bệnh chung của 3 xã này khá cao. Một số bệnh khác cũng có tỷ lệ cao hơn so với các khu vực nghiên cứu khác như bệnh ngoài da 28,3% (các nơi khác từ 5,7-13,6%). Tỷ lệ biến đổi sắc tố da, sừng hoá, bệnh lưu thai sản khá cao…
Theo đánh giá tổng quan của Ngân hàng châu Á, tính đến đầu năm 2007, Việt Nam vẫn còn tới 22 triệu người dân chưa được cung cấp đủ nước sạch. Các chuyên gia cũng cho biết, với tình trạng nguồn nước ngầm bị ô nhiễm nặng nề như hiện nay, phương pháp dùng bể lọc thô như người dân vẫn dùng thời gian vừa qua hoặc sử dụng nguồn nước mưa thì không thể đảm bảo an toàn vệ sinh và đặc biệt là không tránh khỏi bệnh tật.
Báo động ô nhiễm nước do thuốc trừ sâu
Ông Des CLeary – Cố vấn trưởng về dự án hỗ trợ kỹ thuật đánh giá ngành nước Việt Nam cho biết: Hiện nay ao, hồ và kênh rạch đang trở thành các khu chứa nước thải và kênh tiêu. Hồ tự nhiên và kênh rạch ở các khu đô thị đang bị ô nhiễm một cách trầm trọng. Đặc biệt ô nhiễm nước do việc sử dụng thuốc trừ sâu và phân hoá học đã đến mức báo động.
Ông Des CLeary khẳng định: Mặc dù Việt Nam đã có Luật về môi trường nhưng thực tế ô nhiễm nước, thậm chí tới mức gây nguy hiểm tới sức khoẻ con người, vẫn chưa được nhiều ngành quan tâm. Việc cho phép và cấp phép lượng nước thải đang thực hiện một cách chậm chạp.
Một số chuyên gia còn cho biết: Sở dĩ việc sử dụng nguồn nước giếng khoan gây ảnh hưởng tới sức khoẻ của nhiều người dân là do từ trước đến nay, các hố khoan và giếng được xây dựng đơn giản và nước được bơm trực tiếp ngay chính từ giếng này.
Trong khi đó, chúng ta không hề có một sự nghiên cứu khảo sát kỹ lưỡng nào về chất lượng nước cũng như có chế tài để ngăn chặn việc lấy nước một cách không an toàn. Điều này không chỉ gây thiệt hại cho nguồn nước ngầm, ảnh hưởng đến việc cung cấp nước cho các hộ sử dụng mà còn tạo ra nguy cơ sụt đất và các vấn đề khác.