Cả Hà Nội hiện có nhiều dòng mương thoát nước thải lộ thiên, chạy len lỏi giữa các khu dân cư đông đúc. Lâu nay, những dòng mương này đều trong tình trạng ô nhiễm nặng. Mỗi khi mùa hè đến, cuộc sống của cư dân dọc theo những bờ mương luôn phải đối diện với mùi hôi thối, ruồi muỗi và dịch bệnh phát sinh.
Ổ của côn trùng
Đi dọc trên những bờ mương, nhiều người sẽ không thể chịu đựng nổi mùi hôi tanh nồng nặc bốc lên từ dòng nước đen kịt cùng với rác thải, túi nylon vứt bừa xuống, khiến dòng chảy như bị ứ lại. Chị Thanh (công nhân Xí nghiệp thoát nước số 3) nói: “Tôi phụ trách vớt rác tại mương Vĩnh Tuy, mương chạy từ khu Lạc Trung đến Lĩnh Nam dài khoảng 2km, rác nylon trên dòng mương lúc nào cũng nhiều, hai người vớt suốt ngày chẳng xuể”.
Đi khảo sát qua một số tuyến mương như Thụy Khuê, Hoàng Cầu, Xã Đàn, Mai Động, Tô Lịch, Quỳnh Lôi… thấy đa phần bờ mương chỉ được đóng tạm cọc tre chống lở, nước thải từ các khu dân cư hàng ngày đổ trực tiếp xuống lòng mương nên nước lúc nào cũng đen kịt.
Bác Trần Văn Dư (tổ 37 – phường Quốc Tử Giám) cho biết: “Gia đình tôi sống bên mương Tô Lịch gần 40 năm. Trước những năm 1990, dòng mương khá sạch, dân vẫn xuống giặt giũ. Còn giờ thì kinh khủng. Mùa đông hoặc những ngày mưa còn đỡ, nắng lên là mùi hôi thối bốc không thể nào chịu nổi, ngồi trong nhà suốt ngày cứ phải đóng chặt cửa”.
Mặc dù Xí nghiệp thoát nước đã nỗ lực nạo vét lòng mương, vớt rác thải thường xuyên, nhưng do nước thải không được xử lý nên mức ô nhiễm rất cao. Tại mương Mai Động, cảnh người giết mổ gia cầm, rác ở chợ cóc họp bên bờ mương cứ thế đổ trực tiếp xuống mương diễn ra hàng ngày. Giữa một thành phố mật độ dân cư ngày càng đông, lượng thải ngày càng nhiều, đang xuất hiện nhiều con “mương chết”.
Khổ vì muỗi
Thời tiết ấm lên khiến những khu dân cư sống dọc các mương thoát nước thải lại bị muỗi và các loại côn trùng hoành hành. Bác Thái (ở tổ 11 phường Quỳnh Lôi) cho biết: “Nhà gần bờ mương, mùa hè muỗi nhiều vô kể, chập tối quơ tay ra cũng bắt được muỗi. Khổ nhất là những lúc bị mất điện, ở trong nhà thì nóng không chịu được, ra ngoài thì mùi nồng nặc, ruồi muỗi bay như châu chấu, nhà nào có trẻ nhỏ suốt ngày cứ phải trông chừng”. Bác Thái còn cho biết, tại mương Quỳnh Lôi, thỉnh thoảng y tế phường cũng xuống phun thuốc dọc hai bên bờ, nhưng cũng chẳng ăn thua gì.
Bạn Đỗ Thanh Thuỷ (SV Trường Đại học Công nghiệp) sống trong khu xóm trọ sát bờ mương Vĩnh Tuy, nói: “Ơ đây buổi tối, cứ bật đèn sáng thì muỗi và côn trùng bay vào đầy phòng. Tối ngủ buông màn không kỹ, sáng dậy đầy vết muỗi đốt”. Nhiều phòng tối nào cũng phải thắp nhang muỗi, nhiều người mua loại hộp xịt côn trùng nhỏ của Trung Quốc phun khắp tường nhà, mùi rất khó chịu, nhưng hiệu quả cũng chẳng được bao lâu.
Mùa hè là mùa của nhiều loại dịch bệnh truyền nhiễm dễ bùng phát, lại là mùa ruồi, muỗi, côn trùng sinh sôi nảy nở mạnh nhất trong năm. Đối với không ít người dân đang sinh sống gần khu vực đang bị ô nhiễm, mỗi khi mùa hè đến lại mang nặng nỗi lo dịch bệnh.
