Đi nhiều nơi, chứng kiến tình trạng ô nhiễm môi trường ngày càng trầm trọng, trách nhiệm "phải cứu lấy môi trường" đã hình thành trong anh Nguyễn Văn Loan. Người dân xóm Tả, thôn Phú Vân (Phú Sơn, Ba Vì, Hà Tây) vẫn quen gọi anh Loan là "kỹ sư làng" vì anh đã làm được những việc tưởng chừng chỉ các nhà khoa học, các kỹ sư chuyên nghiệp mới có thể thực hiện…
Được cấp bằng sáng chế
Sản phẩm đầu tiên của anh là chiếc máy xử lý khói, bụi và hệ thống lò đốt rác thải. Và anh được nhận bằng sáng chế do Cục Sở hữu trí tuệ trao cho Hệ thống xử lý, khói, bụi và khí thải. “Cứ mỗi lần nhìn thấy việc bức xúc là tôi luôn nghĩ ra một ý tưởng để thực hiện”, anh Loan nói.
Làm nghề thuốc nên anh có điều kiện đi nhiều nơi, được chứng kiến tình trạng ô nhiễm ở rất nhiều khu vực đang ngày càng trầm trọng. Nhất là mỗi lần đón vợ dạy học ở tỉnh Phú Thọ, phải đi ngang qua Nhà máy Hóa chất Lâm Thao, bụi và không khí do Nhà máy thải ra khiến anh lo ngại. Vậy là trách nhiệm “phải cứu lấy môi trường” đã hình thành trong anh.
Chẳng cần bản vẽ, anh Loan tự hình dung ra những công đoạn rồi hướng dẫn người thợ hàn thực hiện theo. Sau mấy ngày chiếc máy hoàn thành, anh đã cho đốt thử phế liệu gồm rác thải, giấy, nhựa, cao su… Máy vận hành vài phút là khói, bụi, mùi khét đã được hút hết, rồi dồn ép, quay, xả qua các hệ thống bình lọc và lắng lại thành nước bùn có màu nâu, vàng. Đặc biệt ở hệ thống ống xả không còn vương mùi khói.
Thử lấy một chiếc khăn sạch phủ lên đầu ống xả khí trong khi máy đang chạy thì chiếc khăn vẫn trắng và sạch. Điều này càng khẳng định tác dụng của hệ thống.
Để khẳng định tính ưu việt của sản phẩm mới, anh đã đem chiếc máy tự sáng chế đi kiểm nghiệm tại các lò gạch ở Hải Dương. Kết quả thật bất ngờ, khói của lò gạch được xử lý triệt để.
Thêm một lần nữa, anh cho thử nghiệm chiếc máy tại một lò nấu nhôm thủ công ở Sài Gòn. Chủ lò đang đứng trước nguy cơ phải đóng cửa lò vì sự phản đối quyết liệt của người dân, do để ô nhiễm không khí, tiếng ồn… ảnh hưởng môi trường xung quanh. Ngay sau khi máy được đưa vào vận hành, khói, bụi lò nấu nhôm không còn. Vậy là anh đã “cứu sống” lò nấu nhôm.
Hệ thống xử lý khói, bụi, khí thải có ưu điểm là cấu trúc đơn giản, dễ sản xuất, ít hư hỏng, dễ sử dụng, điện năng tiêu thụ ít hơn một nửa nên giá thành rất rẻ. Toàn bộ chất thải từ khi xử lý có thể triệt tiêu được hoàn toàn các loại khí độc, biến nó thành một dạng bùn lỏng vô hại. Thậm chí, tùy từng chất liệu đất mà có thể tái sử dụng vào các việc có ích như bón cây, đóng gạch, làm tượng thạch cao…
Sản phẩm nối tiếp sản phẩm
Từ nguyên lý chế tạo chiếc máy này anh còn thiết kế chiếc bô xử lý khói ở xe máy. Khí thải được dồn ép trong dung dịch (nước vôi trong) và được xử lý ngay trong ống bô. Làm xong anh lắp thử vào chiếc xe Tàu của mình và thấy không còn khói.
Sản phẩm mới nhất của anh là chiếc lò đốt rác. Lò được làm bằng những chiếc thùng phuy bỏ đi. Hiện chiếc lò đốt này đang được ứng dụng tại bệnh viện Đa khoa tỉnh Hòa Bình. Rác thải của bệnh viện mỗi lần đốt (ba ngày/ 1 lần) chỉ hết khoảng 0,75 lít dầu, rác ướt xúc vào đều được đốt sạch, không thải khói ra môi trường.
“Tôi đang ấp ủ nhiều dự định rất lớn như làm cho sông Tô Lịch của Thủ đô Hà Nội không còn ô nhiễm, chống vỡ đê…”, anh Loan tâm sự.