ThienNhien.Net – Hợp tác xã (HTX) nông nghiệp Tiền – Thượng – Hậu thuộc xã Võ Ninh, huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình có khu dân cư nằm ven đường quốc lộ 1, được bao quanh bởi vùng đất nông nghiệp với hình thức canh tác chủ yếu là trồng lúa nước. Đây chính là địa bàn có môi trường thuận lợi cho loài chuột phát triển.
Nhiều năm trước đây ở HTX nông nghiệp này bị chuột phá hại mùa màng rất nghiêm trọng. Cánh đồng lúa tốt tươi do bàn tay lao động cần cù của người nông dân chăm bón, bỗng chốc lỗ chỗ nhuốm vàng da báo do “đội quân” chuột đồng loạt cắn phá. Nhiều cánh đồng ruộng mất từ 40 đến 50% sản lượng thu hoạch. Không những vậy thiệt hại sau thu hoạch do chuột đục khoét, phá hại ở nơi cất giữ thóc lúa, cũng không kém so với thiệt hại ở ngoài đồng ruộng. Ban quản trị HTX trước đây cũng đã tìm nhiều cách như phát động người dân đào bẫy chuột và có hỗ trợ tiền. Nhưng chủ yếu vẫn là phương pháp đánh bả chuột thường sử dụng. Đó là thuốc Phốt pho kẽm và các loại thuốc diệt chuột của Trung quốc rất độc đã bị cấm. Bình thường mỗi mùa vụ HTX tổ chức đánh bả chuột 3 – 4 đợt. Ngoài ra, người dân do thiếu hiểu biết đã tự đánh bả chuột ngay trong khu vực ở của mình. Nhưng kết quả không được tốt do chuột nhờn bả, không ăn bả độc. Và không may là những loài vật nuôi như: mèo, chó, gà vịt lại bị chết. Đó là chưa kể có thể còn đe dọa đến tính mạng con người. Có thời kỳ ở nơi đây giống mèo bị tuyệt diệt, chó nhà thay nhau chết, gà vịt có gia đình chết cả đàn.
Sự tồn vong của muôn loài không nằm ngoài sự tồn vong của nhân loại. Nguyên nhân để xảy ra tình trạng trên là do một số cán bộ liên quan chưa nhạy bén và người dân còn thiếu hiểu biết. Nguy hiểm hơn là nhà sản xuất phát tán ra loại thuốc độc diệt chuột mà không tính đến nguy cơ gây độc hại đến loài vật khác, kể cả với con người. Đây là bài học đắt giá, là lời cảnh tỉnh trước nguy cơ ô nhiễm độc hại mà con người chưa hẳn đã nhận ra hết.
Một bước ngoặt lớn diễn ra vào năm 2002: ban quản trị HTX Tiền – Thượng – Hậu đã đưa ra thực hiện một chủ trương đúng đắn là tuyên truyền kêu gọi người dân sống trên địa bàn HTX hãy nuôi mèo. Không chỉ kêu gọi ban quản trị còn chủ trương hỗ trợ bằng tiền mặt cho mỗi con mèo là 15.000 đồng. Giá mèo lúc đó mỗi con khoảng 25.000 đồng. Đó là một khoản tiền hỗ trợ khá cao so với vốn quĩ còn nghèo của một HTX nông nghiệp. Ban quản trị HTX đã đến từng địa bàn khu vực để nghiệm thu mèo và cấp tiền hỗ trợ. Trong đợt phát động nuôi mèo này người dân trong địa bàn đã hưởng ứng nuôi gần 300 con mèo. Số tiền mà HTX đã hỗ trợ cho số mèo này là khoảng 4.500.000 đồng. Số tiền được đầu tư đúng chỗ là thành công bước đầu cho một chủ trương đúng đắn nên được người dân nhiệt tình hưởng ứng.
Tính đến nay sau 5 năm thực hiện, chủ trương nuôi mèo đã đem lại kết quả cho HTX và cộng đồng dân cư trong khu vực này. Số lượng mèo đã phát triển được nhân lên nhiều lần. Mọi người hiện nay thường chỉ xin hoặc cho nhau mèo mà không nghĩ đến việc bán buôn nữa. Với số lượng mèo phát triển như vậy thì loài chuột khó mà tồn tại.
Hiện nay không những trên địa bàn dân cư của HTX Tiền – Thượng – Hậu mà phong trào nuôi mèo được phát triển trên toàn xã Võ Ninh. Việc đánh bả chuột độc hại trong khu vực dân cư đã được giảm bỏ do người dân đã nhận thức được việc nuôi mèo để diệt chuột là cách duy trì một môi trường sống tự nhiên bền vững.
Từ xa xưa ông cha ta đã biết nuôi mèo để diệt chuột, chúng ta ngày nay cần duy trì phát huy việc làm truyền thống đó. Dùng hoá chất độc diệt chuột là việc làm cần phải xoá bỏ khỏi đời sống của con người, thay vào đó là các gia đình nên nuôi mèo. Sử dụng thiên địch trong bảo vệ cây trồng là hướng ưu tiên và là điều mà ngày nay nước ta và các nước trên thế giới đang quan tâm nghiên cứu và áp dụng. Chủ trương nuôi mèo diệt chuột của HTX Tiền – Thượng – Hậu là hướng đi đúng đắn, đem lại hiệu quả tích cực trong bảo vệ cây trồng và thân thiện với môi trường.
