Chỉ trong vòng cuối tháng 12/2007 và đầu tháng 01/2008 đã có tới 4 lần voi rừng tại vườn Quốc gia Vũ Quang đã “ghé thăm” và phá hoại tài sản hoa màu của nhân dân xã Hương Điền thuộc huyện Vũ Quang (Hà Tĩnh). Tuy chưa có thiệt hại về người nhưng những gì voi rừng gây ra đã làm nhân dân nơi này lo lắng, nhất là khi Tết Nguyên đán đang đến đến gần.
Trắng đêm vì voi!
Nằm giữa vùng đệm của rừng quốc gia Vũ Quang và duy nhất chỉ có tuyến đường tỉnh lộ 5 nối liền xã Hương Điền với trung tâm thị trấn Vũ Quang, tuyến đường vào xã Hương Điền những ngày cuối năm mưa lầy lội.
Ngay chỗ giao nhau giữa con đường vào xã với tỉnh lộ 5 một tấm biển tuyên truyền bảo vệ rừng 2mx3m của Hạt kiểm lâm vừa dựng lên chưa đầy một tháng đã bị voi quật ngã và dẫm nát. Hai bên đường dấu vết chân voi và phân voi còn sót lại. Hàng chục cột điện đã bị voi quật ngã nằm chơ chỏng, nhiều trụ điện gãy trơ lõi thép bên trong.
Có mặt tại xã Hương Điền, dù trời còn chưa tối hẳn nhưng nhiều nhà ở hai bên bìa rừng thuộc các xóm Tân Điền, Xóm Thị, Xóm Kiều đã cài kín then, đóng cửa. Nhiều hộ dân đã dùng dây thép gai giăng xung quanh vườn. Anh Phan Hoàn – một người dân sống ở xóm Tân Điền còn nhớ như in : “Khi đó là khoảng 1h sáng ngày 22/12, tôi nghe tiếng lạo xạo sau vườn keo và phát hiện mùi hôi, biết voi đến tui liền đập vợ con dậy, rồi hét toáng để dân làng được biết.
Vợ con chạy qua nhà hàng xóm, tui với bà con trong làng đốt đuốc, đánh kẻng để xua đuổi voi. Gần tiếng đồng hồ sau chúng mới chịu đi. Suốt đêm đó không ai ngủ. Sáng kiểm tra thì 16 cây keo lá tràm, 8 cây bưởi, 35 cây chuối và 10 tấm ngói fibro đã bị voi quật ngã và đập bể !”.
Còn chị Đặng Thị An sống tại Xóm Thị vẫn chưa hết vẻ kinh hãi khi kể về hai lần voi “ghé thăm” ngay sát nhà và làm đổ một bức tường bếp, phá chuồng gà và làm đứt dây điện :
“Khoảng 1h sáng ngày 13/01, đang ngủ thì nghe tiếng đổ sầm ở phía nhà bếp, biết voi đến vợ chồng tui thức dậy, vừa chạy vừa hét lớn kêu bà con. May mà kịp biết chứ không thì nhà ngang nó cũng cho đi luôn !”.
Chưa kịp thu dọn hậu quả thì tối 14/01 cũng khoảng thời gian trên những chú voi trên lại ghé thăm nhà chị An lần hai. Tuy lần này chúng không gây thiệt hại gì nhưng cũng làm cho gia đình chị An thêm một lần hú vía. “Chúng có 4 con, thỉnh thoảng lại vào làng phá. Nhiều đêm chúng tôi đã phải thức trắng để canh chừng !” – anh Nguyễn Văn Kỳ, một người dân Xóm Thị cho biết.
Ngay sau khi có thông tin voi rừng về phá dân, Trung tâm bảo tồn vườn Quốc gia và Hạt kiểm lâm Vũ Quang đã kịp thời có mặt, tổ chức tuyên truyền các cách phòng, xua đuổi mỗi lần voi xuất hiện và ổn định tinh thần cho người dân.
Tuy nhiên theo nhiều người dân, những chú voi này ngày càng lì lợm và số lần xuất hiện ngày càng nhiều hơn. Và dù chưa có bất cứ thiệt hại về người nào do voi gây ra nhưng chính điều này làm nhiều hộ dân thêm e sợ.
Chỉ sợ voi về… “ăn Tết”!
Theo điều tra và thống kê của vườn Quốc gia Vũ Quang và Hạt kiểm lâm Vũ Quang, hiện tại trong vùng có 5 con voi và bán kính hoạt động của chúng là khoảng hơn 30 km. Chúng thường xuyên xuất hiện và phá hoại hoa màu và tài sản của những hộ dân sống ven bìa rừng và vùng đệm của khu bảo tồn rừng quốc gia .
Ông Đào Huy Phiên – Giám đốc Khu bảo tồn rừng quốc gia Vũ Quang cho biết : “Năm nào voi cũng ra và phá hoại một số hoa màu và tài sản. Những hộ bị voi phá thường sống ở những vùng đệm của rừng. Và vì đây là rừng đặc chủng và voi là voi nhà nước nên biện pháp áp dụng chỉ là xua đuổi truyền thống, dùng đuốc, kẻng…
Tuy nhiên các phương pháp này chúng đã quen và không còn sợ !”. Bởi voi thường xuyên xuất hiện nên đã nhiều tháng nay người dân xã Hương Điền không dám đi lại buổi tối, mọi công việc đồng áng và chăn nuôi đều kết thúc sớm trước khi trời tối.
Anh Nguyên Văn Hồng – một người dân trong xã, cho hay: “Bữa này đi xem trâu thả trong rừng không dám đi buổi tối. Nhiều hôm đi về thấy voi đứng ngay gữa đường quật gãy cột điện tui phải đi theo đường rừng mới về được nhà. Tui chỉ sợ voi về đúng dịp Tết thì dân ăn Tết không yên !”
Theo ông Lê Văn Vĩnh – Phó Hạt trưởng hạt kiểm lâm huyện Vũ Quang, voi thường xuất hiện vào khoảng thời gian từ 6 giờ tối đến 3-4 giờ sáng hôm sau. Chúng chỉ mới dừng lại ở mức phá hoại một số hoa màu và tài sản của người dân. Hạt cũng đã tuyên truyền, giáo dục một số biện pháp xua đuổi khi voi xuất hiện và chuyển đổi cây trồng tránh việc trồng những cây mà voi ưa thích.
Ông Vĩnh cũng cho biết thêm các biện pháp “cứng” hơn như dùng chất nổ, vũ khí hoặc di dời voi khi chúng uy hiếp tính mạng của người dân phải có cấp thẩm quyền quyết định mà cụ thể là UBND tỉnh Hà Tĩnh, Bộ NN-PTNT và Bộ TN&MT.
Có nghĩa, trong khi chờ đợi những biện pháp mới được đưa ra và áp dụng, người dân xã Hương Điền và các xã lân cận vẫn đang thấp thỏm sợ voi về làng hằng đêm nhất là khi dịp Tết đang đến gần !
