ThienNhien.Net – Theo báo cáo của các nhà khoa học tại hai trường Đại học Texas và Florida, bước đột phá trong nghiên cứu quá trình tiến hóa của các loài thực vật có hoa được công bố hồi tháng 11/2007 đã hé mở tiềm năng sử dụng bộ sưu tập dữ liệu gen lớn nhất của các loài thực vật này nhằm xác định niên đại của chúng.
Các nhà khoa học đã phát hiện ra rằng 2 lớp một lá mầm và hai lá mầm của thực vật có hoa có mối liên hệ mật thiết với nhau. Các phân tích này cũng xác nhận rằng một loài thực vật độc nhất có tên khoa học là Amborella chỉ tìm thấy trên đảo Thái Bình Dương New Caledonia, là đại diện cho họ thực vật có hoa tiến hóa sớm nhất.
Robert Jansen, chuyên gia sinh học trường Đại học Texas nói rằng :”Nghiên cứu đã đặt nền móng cho các nghiên cứu sau này về ngành thực vật có hoa. Nếu bạn muốn tìm hiểu về quá trình tiến hóa của thực vật có hoa, bạn buộc phải hiểu về các mối quan hệ của nó.”
Nhóm nghiên cứu của trường đại học Florida, dẫn đầu bởi Doug và Pam Soltis, cũng chỉ ra rằng sự đa dạng hóa của thực vật có hoa đáng kinh ngạc đến nỗi các nhà nghiên cứu đã phải đặt cho nó cái tên “Big Bang” (“Vụ nổ lớn”). Điều này đã xảy ra trong khoảng thời gian gần 5 triệu năm và được thể hiện trong cả 5 họ lớn của thực vật có hoa ngày nay. Thực vật có hoa được xem là ngành đã tồn tại từ khoảng 130 triệu năm trước và hiện có trên 140.000 loài.
Sự đa dạng hóa nhanh chóng của thực vật có hoa vẫn còn là một điều bí ẩn kể từ khi Charles Darwin – nhà nghiên cứu nổi tiếng trong lĩnh vực sinh học – lần đầu tiên công bố lịch sử tiến hoá của chúng. Các chuyên gia cho rằng một trong những lý do tại sao khó tìm hiểu mối quan hệ tiến hoá giữa các họ lớn của thực vật có hoa là vì chúng phân hoá cấu trúc trong một thời gian ngắn. Tuy nhiên, phân tích chuỗi DNA từ bộ gen lục lạp có trật tự đầy đủ, các nhà khoa học đã tìm thấy một vài bằng chứng cho bức tranh tiến hoá này.
Nhóm nghiên cứu của trường Đại học Texas đã phân tích chuỗi DNA của 81 gen từ bộ lục lạp của 64 loài thực vật, trong khi các nhà nghiên cứu của Florida đã phân tích 61 gen từ 45 loài. Hai nhóm này cũng thực hiện một phân tích kết hợp sản sinh ra các cây tiến hoá.
Nguyên nhân dẫn đến quá trình đa dạng hóa vẫn còn là bí ẩn. Song, các nhà nghiên cứu tại Florida cho rằng thực vật có hoa có thể bị kích thích bởi một vài hiện tượng thời tiết chủ yếu hay một đặc điểm tiến hoá mới cũng có thể thúc đẩy nhanh chóng quá trình phát triển của thực vật, chẳng hạn như một lượng nước hiệu quả giúp kiểm soát tế bào vận chuyển nước lên thân cây tốt hơn. Dạng tế bào này không hiện diện trong 3 giống thực vật có hoa đầu tiên.
