Theo các nhà khoa học, khi tầng ozone bị bào mòn sẽ không ngừa được một lượng nhiệt lớn từ mặt trời chiếu xuống, do đó không chỉ gây ung thư da mà còn gây ra nhiều bệnh về mắt, về xương…
Loại bỏ sẽ tiết kiệm được khoản tiền khổng lồ cho chăm sóc sức khỏe
Theo ông Nguyễn Khắc Hiếu, Phó Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế (Bộ Tài nguyên và Môi trường), tầng ozone của trái đất đang bị nhiều hóa chất bào mòn. Các hóa chất đó được gọi chung là ODS, bao gồm: CFC, Halon và một số chất khác được sử dụng trong nhiều lĩnh vực như: làm lạnh, điều hoà không khí, sản xuất xốp, hóa mỹ phẩm, tẩy rửa vật liệu, các thiết bị điện tử…
Mặc dù Việt
Theo Bộ Tài nguyên và Môi trường, trong suốt thập kỷ 90 của thế kỷ trước, mỗi năm Việt Nam phải tiêu thụ khoảng 1.000 tấn ODS, trong đó có khoảng 500 tấn CFC, 4 tấn Halon và gần 100 tấn CH3Br để kiểm dịch và khử trùng trong nông nghiệp. Gần 50% lượng ODS nhập khẩu là chất CFC 12 được sử dụng trong lĩnh vực mỹ phẩm: sản xuất nước hoa, dầu thơm, keo xịt tóc, bình xịt phòng.
Bên cạnh đó, gần 45% các chất CFC 11 và CFC 12 đã được sử dụng trong các môi chất làm lạnh: tủ làm đá, tủ trữ lạnh. Ngoài ra, chúng còn được sử dụng trong hệ thống điều hòa không khí tại các các trung tâm, cơ quan, xí nghiệp, gia đình, trong hệ thống điều hòa ôtô và một số thiết bị làm lạnh khác.
Việc các nhà hoạt động môi trường, các trung tâm sức khỏe kêu gọi các quốc gia, các hộ gia đình từng bước triệt thoái dần việc sử dụng các chất ODS là có mục đích.
Theo Quỹ bảo vệ tầng ozone (do các nước phát triển tài trợ), từ năm 1990 tới năm 2015, nhờ thực hiện tốt việc bảo vệ môi trường, ngăn ngừa các chất làm suy giảm tầng ozone thì sẽ tránh được hàng triệu ca bị ung thư da, tiết kiệm được khoảng 4.200 tỷ USD dành cho chi phí sức khỏe.
Theo các nhà khoa học, khi tầng ozone bị bào mòn sẽ không ngừa được một lượng nhiệt lớn từ mặt trời chiếu xuống, do đó không chỉ gây ung thư da mà còn gây ra nhiều bệnh về mắt, về xương… Cũng qua Nghị định thư Montreal mà trong thời gian qua trên thế giới đã cắt giảm được 25 tỷ tấn CO2, thủ phạm cũng làm nóng khí hậu toàn cầu, bào mòn tầng ozone.
Kiểm soát và ngăn ngừa liệu có khả thi?
Theo ông Lương Đức Khoa, Vụ Hợp tác quốc tế (Bộ Tài nguyên và Môi trường), tại Việt Nam, lượng các chất làm suy giảm tầng ozone được sử dụng từ 500 tấn trước đây thì năm 2007 xuống còn 75 tấn.
Hàng trăm tấn CFC 12 dùng trong lĩnh vực sản xuất mỹ phẩm đã được loại bỏ hoàn toàn và ngừng sử dụng. Lượng CFC 11 dùng trong sản xuất xốp và hàng trăm tấn CFC dùng trong lĩnh vực làm lạnh, điều hòa không khí cũng đã được hạn chế sử dụng và đang tiến tới việc tận thu.
Từ nay tới năm 2010, Việt Nam sẽ phải tập trung loại trừ và chấm dứt sử dụng khoảng 100 tấn CFC và Halon còn lại đang sử dụng trong tủ lạnh, điều hòa không khí, trong ôtô… Chính phủ cũng đã ban hành các biện pháp nhằm bảo đảm cho việc tuân thủ Nghị định thư nêu trên, trong đó có việc cấm nhập khẩu các thiết bị làm lạnh CFC.
Bộ Thương mại và Bộ Tài nguyên và Môi trường cũng đã có các biện pháp hướng dẫn và quản lý chặt việc nhập khẩu các chất hủy hoại tầng ozone vào Việt
Tuy nhiên, hiện nay, có một thực tế là, vẫn tồn tại một lượng lớn các chất CFC đang tồn dư trong các thiết bị làm lạnh, điều hòa không khí ôtô, nhiều loại tủ lạnh cũ. Chúng vẫn có nguy cơ hủy hoại môi trường. Vì vậy, tới năm 2010, để triệt thoái dần việc sử dụng các chất trên trong các cơ quan và nhân dân là không hề đơn giản.
Trước tình hình đó, Bộ Tài nguyên và Môi trường mới đây đã có khuyến cáo rằng, các hộ dân trong thời điểm hiện nay nên mua các tủ lạnh có công nghệ làm lạnh bằng các loại dung môi mới để tiết kiệm điện và khi hỏng còn có các chất thay thế.
Còn các hộ dân, đơn vị nào đang sử dụng tủ lạnh, điều hòa nhiệt độ, hệ thống làm lạnh trong các ôtô đã cũ thì tới Văn phòng Quốc gia về ozone để được hướng dẫn và trợ giúp về công nghệ.
