Vào thời điểm này, nếu ai có dịp đi lên khu rừng đặc dụng Hữu Liên thuộc huyện Hữu Lũng, tỉnh Lạng Sơn, thì sẽ thật đau xót khi phải tận mắt chứng kiến máu rừng đang đổ hàng ngày, hàng giờ, vậy mà các ngành chức năng ở tỉnh dường như bó tay. Điều đáng nói là ngoài số “cửu vạn” tiếp tay thì chủ rừng, thậm chí một số cán bộ bảo vệ cũng ăn tiền “làm luật”, hà hơi tiếp sức cho kẻ phá rừng.
Rừng đặc dụng Hữu Liên có tổng diện tích tự nhiên là 10.604 ha, trong đó có 7.436,6 ha thuộc diện khoanh nuôi, bảo vệ, được coi là lá phổi của vùng Đông Bắc. Trong đó có nhiều loài cây nguyên sinh quý hiếm hàng trăm năm tuổi như lim, nghiến, sến, táu…Thế nhưng, vài năm trở lại đây, khu rừng này đã bị tàn phá nặng nề. Những rừng cây cao ngút, những cây Nghiến to lừng lững…giờ có lẽ chỉ còn trong kí ức.
Hàng ngày, tiếng rú rít của cưa máy, sự nhộn nhạo của từng tốp người đã thế chỗ cho không gian yên tĩnh của khu rừng. Người chặt, người cưa, người hạ cây đông như trẩy hội, miệt mài cắt gỗ thành từng tấm.
Cây cổ thụ to là thế, chỉ vài tiếng đồng hồ đã được đám thợ xẻ thành hàng chục tấm gỗ vuông thành, sắc cạnh. Rồi những cục thớt nghiến to như chiếc bánh xe vứt chỏng chơ để người dân bản địa đến khuân vác ra bìa rừng.
Ngay ở cửa rừng, hàng chục khối gỗ thành phẩm nằm la liệt được tập kết tại đây để cho đám xe
Cánh rừng này nằm ở ngã ba giáp ranh giữa các huyện Chi Lăng, Văn Quan và Bắc Sơn. Xung quanh có vô số lán trại dựng sát vào vách đá. Đây được coi là “đại bản doanh” của những kẻ khai thác gỗ. Mà những kẻ này cũng chỉ là “cửu” được một số “cai” sắm cho máy cưa để đốn gỗ. Gỗ vừa cưa hạ xong, mang ra cửa rừng bán được khoảng 70 ngàn đồng với mỗi khúc gỗ Nghiến đường kính 40 cm, hay cũng được vài trăm ngàn nếu là thanh gỗ Lý.
Khi được hỏi về thâm niên của công việc này, một anh cười hềnh hệch và nói : “Cũng gần chục năm thôi. Ban đầu thì đi vác gỗ thuê sau chuyển sang “cai cửu”. Làm nghề gì mà chẳng có kiểu cách, nếu không làm sao thoát được vô khối các đội, trạm canh giữ xung quanh rừng”.
Rồi giọng anh ta bỗng chùng xuống: “Tuy thế đời cũng bạc bẽo lắm. Cái đói, rét luôn thường trực nếu như xuất hiện những trận mưa to. Đường trơn, có thằng rơi xuống vực không lấy được xác. Nhiều lúc nghe trên đài thông báo tìm người thân nghe mà xót xa”.
Từ Lân Cà (huyện Bắc Sơn), Hữu Lễ (huyện Văn Quan) cho đến “vùng trũng” Hữu Liên có hàng chục nhóm lâm tặc thi nhau chặt phá rừng.
Điều đáng nói là hàng năm Nhà nước bỏ ra rất nhiều tiền để giao rừng cho dân bảo vệ thế nhưng rừng cũng không giữ nổi. Ví như tại xã Hữu Lễ, các ngành chức năng đã giao 21 người quản lý 205 ha với mức khoán bảo vệ là 45 ngàn đồng/ha/năm.
Người ta còn khắc dấu lên thân cây to để dễ kiểm tra, kiểm soát nhưng rồi rừng vẫn mất. Nhiều vụ, thủ phạm lại chính là chủ rừng được giao khoán, họ bắt tay với lâm tặc để kiếm lời. xã Hữu Liên (huyện Hữu Lũng) có trên 400 hộ dân được giao khoán cũng xảy ra tình trạng “chảy máu” tài nguyên rừng.
Theo thống kê của các ngành chức năng, ở riêng xã này cũng có tới 200 hộ dân có cưa máy chạy xăng. Nhưng lâm tặc không thể tự mình ngang nhiên phá rừng. Một người dân địa phương chuyên nghề chở thớt nghiến tên là Hùng kể vanh vách thủ đoạn “bôi trơn” để con đường thớt gỗ được thông suốt: Mỗi lần qua trạm kiểm soát đầu rừng Hữu Liên, mỗi xe Minsk chở thớt phải chi 50 ngàn đồng/lượt. Sau khi đủ 5 – 10 xe thì mới bật ba-ri- e cho qua.
Chưa hết, tại đỉnh dốc Ba Mìn, Đèo Trá lại có một tốp khác đứng ra thu tiền “làm luật”. Theo lời của Hùng, đây là lực lượng của xã (?!). Đối với đám này, chỉ cần để tờ tiền 20 ngàn đồng trên tay lái là được qua ngay, khỏi cần trình bày. Cánh xe
Nếu không có việc “nhắm mắt cho qua” của các ngành chức năng thì khó lòng vượt qua được con đường độc đạo từ Hữu Liên ra thị trấn Hữu Lũng, để từ đó lâm sản mang về xuôi hoặc ngược sang Trung Quốc tiêu thụ.
Đến Ban quản lý rừng đặc dụng Hữu Liên (trực thuộc Sở NN &PTNT tỉnh Lạng Sơn) thấy vắng hoe. Ban quản lý có 10 cán bộ, được thành lập từ cuối năm 2006, chuyển cho kiểm lâm huyện được 1 vụ phá rừng, nhưng ít nhất đến nay đã có 2 cán bộ bị xử lý kỷ luật vì tiếp tay cho lâm tặc.
Ngày 15/08, tổ công tác của phòng PC 15 (CA tỉnh Lạng Sơn) đã bắt quả tang Lưu Hoài Vũ (SN 1972) là cán bộ của Ban quản lý rừng đặc dụng Hữu Liên đang có hành vi nhận tiền hối lộ 1,1 triệu đồng. Vũ khai nhận trong những lần được cử đi tuần tra bảo vệ rừng đã thu tiền “làm luật” mỗi cưa máy từ 500 ngàn đến 2 triệu đồng. Nếu như ai không chịu cống nộp sẽ bị thu cưa máy mang về Ban quản lý rồi đòi tiền chuộc.
Như vậy, bước đầu đã lộ ra những con “mọt” rừng, cơ quan điều tra đang củng cố hồ sơ và sẽ lôi ra ánh sáng những đối tượng mất chất khác trong nay mai.
Nhìn những vạt rừng vào lúc chạng vạng tối, buổi hoàng hôn như tím bầm bởi những khoảng rừng chảy máu đang cất tiếng kêu cứu.