Nông dân trồng rau, quả, hoa sẽ được hỗ trợ để những mặt hàng này có được chỗ đứng không chỉ trên sân nhà mà cả ở nước ngoài. Xung quanh vấn đề này, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp & phát triển nông thôn Diệp Kỉnh Tần cho biết:
Diện tích, sản lượng rau quả của VN rất lớn, nhưng sản lượng hàng hóa lại không đủ lớn để xuất khẩu ổn định. Nguyên nhân là do tổ chức sản xuất của chúng ta chưa phù hợp, vì không có vùng chuyên canh lớn và chất lượng chưa đồng đều. Bưởi da xanh của VN được khách hàng nhiều nước trên thế giới đặt hàng rất nhiều nhưng chúng ta không thu gom đủ để giao hàng, dù rằng ngay trong nước loại trái cây này cung vượt cầu.
Để xuất khẩu được và thực hiện mục tiêu đến năm 2010 xuất khẩu đạt 760 triệu USD/năm (hiện nay chỉ có 260 triệu USD/năm) phải tổ chức lại sản xuất và nâng cao chất lượng, vệ sinh an toàn thực phẩm cho rau quả VN. Nếu không thì chẳng những thế giới không chấp nhận mà người tiêu dùng trong nước cũng sẽ quay lưng.
* Cái yếu thì đã rõ nhưng vì sao đến nay rau quả VN vẫn thua, ngay cả trên sân nhà?
– Vừa rồi Thủ tướng đã ủy quyền cho bộ ký quyết định phê duyệt qui hoạch phát triển rau quả và hoa cảnh đến năm 2010, tầm nhìn đến năm 2020. Trong đó có đề ra mục tiêu và các giải pháp cụ thể để tăng diện tích, tăng sản lượng và tăng kim ngạch xuất khẩu rau quả gần gấp ba lần hiện nay.
Để thực hiện được quyết định này đòi hỏi chúng ta phải thực hiện đồng bộ nhiều vấn đề: tổ chức lại sản xuất, kỹ thuật, giống, xúc tiến thương mại. Ngoài ra Chính phủ còn phải xúc tiến các hiệp định kiểm dịch thực vật với các nước, ký với càng nhiều nước thì khả năng xuất khẩu rau quả của chúng ta càng cao.
* Việc tổ chức lại sản xuất được triển khai ra sao khi nông dân chưa có thói quen sản xuất hàng hóa và họ đang thiếu vốn, kỹ thuật để chuyển đổi sản xuất?
– Bộ đang xây dựng các chính sách mới để hỗ trợ nông dân, đồng thời rà soát loại bỏ một số chính sách không còn phù hợp. Theo yêu cầu của Thủ tướng Chính phủ, trong tháng 08/2007 bộ sẽ trình Thủ tướng phê duyệt các chính sách này để sớm triển khai thực hiện. Đó là chính sách cho nông dân vay vốn ưu đãi thời gian dài hơn, lãi suất thấp; chính sách hỗ trợ xúc tiến thương mại; hỗ trợ thông tin thị trường.
Nhiều lãnh đạo địa phương đặt vấn đề vì sao Thái Lan hỗ trợ vận chuyển xuất khẩu mà VN không có. Bây giờ cần phải có chính sách hỗ trợ vận chuyển trong nước kể cả xuất khẩu… Nông dân chúng ta đang rất cần được hỗ trợ, nên có thể Thủ tướng Chính phủ sẽ ký ban hành sớm. Tôi cho rằng nếu không có những chính sách hỗ trợ thiết thực thì nông dân và rau quả VN sẽ không đủ sức cạnh tranh với các nước xung quanh.
Chủ trương của bộ là mỗi địa phương phải chọn một vài loại rau quả đặc sản, có giá trị kinh tế cao để qui hoạch thành những vùng chuyên canh, tập trung đầu tư sao cho sản phẩm đủ điều kiện xuất khẩu. Và bằng những chính sách hỗ trợ nông dân mà bộ chuẩn bị trình Thủ tướng Chính phủ, tôi tin rằng VN sẽ đạt được mục tiêu xuất khẩu rau quả vào năm 2010 tăng gần gấp ba lần so với hiện nay. Và đến năm 2020 VN sẽ xuất khẩu rau quả đạt 1,2 tỉ USD/năm.
