Khu bảo tồn thiên nhiên Kim Hỷ thuộc huyện Na Rì, Bắc Kạn có diện tích trên 18.000 ha, hệ thực vật có 798 loài, động vật có 368 loài, trong đó có 56 loài ghi trong Sách đỏ Việt Nam. Theo Luật không ai có quyền xâm hại Khu bảo tồn này, nhưng nạn khai thác vàng trái phép và nạn phá rừng đang tàn phá Khu bảo tồn một cách nghiêm trọng.
Chỉ tính riêng khu vực Xạ Hang cheo leo bên sườn núi đã có đến 30 lán trại tạm bợ của dân “vàng tặc”. Những hố nước đào ở đây đục đỏ, nhưng dân đào vàng không còn cách nào khác, phải chờ cho cặn lắng rồi sử dụng làm nước ăn uống, sinh hoạt.
Ở Lũng Mòn, Lũng Pạng Meng hay Lũng Quang, bên những lán trại là những chiếc máy nghiền đất hoạt động liên tục. Mỗi ngày, một máy nghiền như vậy thải ra môi trường một khối lượng đất, đá, nước thải rất lớn, lẫn trong đó là các loại hóa chất như thủy ngân, xy a nua…, khiến môi trường ô nhiễm nặng. Ngoài ra đất đai bị cày xới, dầu mỡ do máy móc dò rỉ gây ra khó có loại cây nào sống nổi. Những cánh rừng già bị tàn phá nặng nề. Tình hình an ninh trật tự thật đáng báo động.
Khu bảo tồn thiên nhiên Kim Hỷ hiện có trên 60 điểm khai thác vàng trái phép. Tuy nhiên, khi phát hiện từ xa có người lạ tới, dân đào vàng sẽ lập tức chạy vào các hang ở gần đó ẩn nấp nên việc truy quét triệt để không đơn giản. Song nếu cứ đà này, không sớm dẹp được nạn đào đãi vàng trái phép thì chỉ một thời gian ngắn nữa, Khu bảo tồn thiên nhiên Kim Hỷ sẽ chẳng còn gì nữa để bảo tồn.
