Hoá chất dùng bôi vào cuống sầu riêng để chống thối có thể gây ung thư, đột biến gene dẫn đến sinh quái thai… nếu được tích luỹ trong cơ thể một thời gian dài.
Hoá chất trên được sử dụng nhiều tại xã Ngũ Hiệp, huyện Cai Lậy (Tiền Giang) – nơi từng được mệnh danh là thủ phủ của giống sầu riêng khổ qua xanh, mỗi năm cung cấp hàng trăm tấn quả, chủ yếu cho thị trường TP HCM và xuất khẩu.
Ông Nguyễn Thành Nhung, Phó chủ tịch Hội Nông dân xã Ngũ Hiệp, cho biết: Các nhà vườn đã dùng thuốc trừ nấm Carbendazim ở dạng đậm đặc, quét trực tiếp lên vết cắt phần cuống của trái sầu riêng, nhằm chống thối.
Vừa bôi hoá chất trên lên cuống sầu riêng, nông dân Huỳnh Văn Phải vừa giải thích: “Tốn khoảng 100.000 đồng, mua một lít thuốc sền sệt này, có thể quét được cỡ 10.000 trái. Nhờ vậy, sầu riêng mới không bị kiến ăn, không bị hư hỏng… và bán được giá hơn. Gia đình tui trét sầu riêng kiểu này đã mấy năm rồi, không ai cấm đoán gì”.
Tại TP HCM, rất nhiều trái sầu riêng được bán ở các điểm như chợ Tân Định, Trần Quang Khải (quận 1), đường Lê Quang Định (thuộc 2 quận Bình Thạnh và Gò Vấp) đều “dính” chất trắng kia. Hầu như không một người mua nào chú ý đến vệt trắng.
Tiến sĩ Nguyễn Văn Hoà, Trưởng phòng Bảo vệ thực vật, Viện Nghiên cứu cây ăn quả miền Nam, cho biết Carbendazim là thuốc trừ nấm. Tuy nó ít độc nhưng nếu quét trực tiếp thuốc dạng đậm đặc lên cuống trái sầu riêng như vậy chắc chắn sẽ gây tồn dư trong quả, ảnh hưởng lớn đến sức khoẻ người tiêu dùng.
Sách “Cẩm nang thuốc bảo vệ thực vật” xuất bản năm 2005 xác định, Carbendazim thuộc nhóm hoá học carbamate, có khả năng nội hấp, được Tổ chức Y tế Thế giới xếp ở nhóm độc 3.
Theo tiến sĩ Nguyễn Đăng Nghĩa, Giám đốc Trung tâm chuyển giao tiến bộ kỹ thuật nông nghiệp (Viện Khoa học kỹ thuật nông nghiệp miền Nam), Carbendazim mang tính độc của kim loại (kẽm) nên khó phân huỷ. Nếu sầu riêng thường xuyên “dính” chất này, dư lượng thuốc rất dễ gây ngộ độc mạn tính với người ăn. Chất độc tích luỹ dần trong cơ thể, tới lúc nào đó sẽ gây đột biến, kích thích tế bào khối u phát triển, ảnh hưởng đến bào thai và gây dị dạng cho thế hệ sau.
Ông Nghĩa cho biết, quá trình gây hại cho con người của chất trên rất chậm, biểu hiện nhiễm độc lúc đầu chỉ là mệt mỏi, nhức đầu, ăn ngủ bất thường… nên ít ai để ý đến.