Hồ Ba Bể là thắng cảnh thiên nhiên độc đáo của tỉnh Bắc Kạn, được Unesco xếp vào danh sách hai mươi hồ nước ngọt đẹp nhất thế giới cần được bảo vệ và phát triển. Môi trường sinh thái với vẻ đẹp hoang sơ và những nét văn hoá gắn liền nhiều sự tích lịch sử, huyền thoại cũng là điều khiến nơi đây thu hút được một lượng lớn khách du lịch hàng năm.
Ba Bể nằm giữa lòng núi rừng Việt Bắc, kẹp giữa hai cánh cung Ngân Sơn và Sông Gâm. Hồ được thắt khúc bởi 3 hồ là Pé Lầm, Pé Lù, và Pé Làng nên được gọi là Hồ Ba Bể. Ba Bể trải rộng gần 2km và dài tới hơn 8km. Những hòn đảo lớn nhỏ nằm rải rác trong lòng hồ. Mỗi đảo ấy như một “khu rừng nhỏ” bởi ở đó có chim, có cây, đặc biệt là có hoa Lan rất đẹp. Bao bọc lấy hồ là rừng nguyên sinh, chứa đựng những tài nguyên quí giá về sinh vât học.
Đến với hồ Ba Bể – một trong những hồ nước ngọt tự nhiên lớn nhất Việt Nam, ta được chime ngưỡng một vẻ đẹp kỳ thú.Phong cảnh nơi đây như một bức tranh thuỷ mặc hữu tình. Buổi sang, trong làn sương mờ bao phủ, cảnh vật huyền ảo, đan xen tiếng chim hót và muông thú gọi bầy. Khi mặt trời lên, sương tan, mặt hồ long lanh in đậm bóng núi và mây trời lồng lộng.
Khí hậu mát mẻ, trong lành, cảnh sống thanh bình, yên ả của người dân bản xứ, sự độc đáo của phong tục tập quán kết hợp với nhiều nét văn hoá của nhiều dân tộc an hem. Tất cả đã tạo nên một vẻ đẹp, đặc sắc hiếm có cho vùng hồ Ba Bể.
Không chỉ có thế, nơi đây còn có những thắng cảnh đẹp gắn lền với nhiều di tích lịch sử và những chiến công hào hùng của dân tộc, như động Nả Poong – Trụ sở Đài phát thanh tiếng nói Việt Nam thời kì kháng chiến chống Pháp xâm lược. Đến đây, du khách còn được thưởng ngoạn động Tiên huyền ảo, Ao Tiên mát lành, Thác Đầu Trắng cuồn cuộn trắng xoá ngày đêm.
Bao quanh hồ là Vườn quốc gia Ba Bể với thảm thực vật phong phú và nhiều loài động vật quý hiếm được ghi tên vào Sách Đỏ Việt Nam như phượng hoàng đất, gà lôi.
Khác với các địa điểm du lịch khác, đến với hồ Ba Bể, du khách khó có thể tìm thấy khách sạn, khu vui chơi giải trí hay những chợ bán đồ lưu niệm… Thay vào đó, điểm dừng chân nghỉ ngơi chính là những nhà sàn dân tộc trong các bản làng. Như vậy, du khách có thể tìm hiểu kỹ hơn về đời sống sinh hoạt của người dân nơi đây. Ngoài ra, dạo chơi bằng thuyền độc mộc và leo núi tự do cũng là điểm hấp dẫn những khách tham quan ưa thích khám phá thiên nhiên.
Với những ưu thế đặc biệt như vậy, hồ Ba Bể được coi là điểm du lịch sinh thái quyến rũ, mang vẻ đẹp hoang sơ trong danh sách các thắng cảnh đẹp của cả nước.
