Biodiesel (dầu sinh học) được sản xuất từ mỡ cá tra, cá basa. Về kinh tế – nó tạo ra một giá trị cao hơn cho con cá da trơn. Xã hội cũng được hưởng lợi vì giá dầu rẻ. Bên cạnh đó, loại dầu sinh học này cũng góp phần bảo vệ môi trường…
Công ty trách nhiệm hữu hạn (TNHH) Minh Tú ở phường Phước Thới, quận Ô Môn, thành phố Cần Thơ trước đây được nhiều người biết đến với những dây chuyền lắp nghiền xi măng, bột mì có giá thành chỉ bằng 1/3 so với sản phẩm nhập ngoại. Tuy nhiên gần đây mọi người càng chú ý hơn khi công ty đã có thêm một thành công mới. Đó là sản xuất ra được dầu biodiesel từ mỡ cá tra, cá basa theo một quy trình công nghệ tự động hoá khép kín an toàn.
Năm 2002, sau khi kết thúc hợp đồng thực hiện chế tạo máy và lắp đặt thiết bị cho một nhà máy bột mì ở TP Hồ Chí Minh, anh Trịnh Minh Tú, Giám đốc Công ty TNHH Minh Tú được mời đi tiếp cận thực tế và nhận chuyển giao công nghệ ở 3 nước châu Âu. Tình cờ, anh Tú xem được một tài liệu nói về đề tài sản xuất dầu sinh học bằng phương pháp thủ công từ nguyên liệu dầu thực vật. Từ đó ý tưởng ứng dụng sản xuất dầu biodiesel tại Việt Nam đã thôi thúc và anh quyết tâm thực hiện: “Trên thế giới đã từng bước đưa dầu này vào sử dụng cao hơn. Ở Áo thì các ngành chức năng đã bắt buộc các doanh nghiệp phải có 5% dầu gốc sinh học trong nhiên liệu mới được bán ra bên ngoài. Hiện nay ở Việt Nam thì dầu này rất mới, có những người quan tâm nên có pha biodiesel vào dầu khoáng sản”.
Các phân tích khoa học cho thấy rằng, dầu biodiesel là một nhiên liệu sinh học có tính chất tương đương với nhiêu liệu dầu diesel kkhoáng sản nhưng biodiesel có nguồn gốc từ dầu thực vật hoặc mỡ động vật. Hơn 10 năm trước, nhiều nước trên thế giới đã bắt đầu sử dụng loại dầu này.
Riêng về cách làm của mình, anh Tú cho biết đã thử nghiệm thành công việc tạo ra dầu biodiesel từ mỡ cá tra, cá basa trong phòng thí nghiệm từ năm 2004. Cứ 1kg mỡ cá tra, các basa đã tinh chế pha một ít methanol và dùng chất xúc tác hydroxit kali, hydroxit natri sẽ cho ra 1 lít dầu biodiesel. Ở áp suất thông thường và nhiệt độ 600C, nếu thêm 16% chất glycerin là có thể tạo ra một nguyên liệu sản xuất mỹ phẩm và dược phẩm. Ghi nhận những thành công bước đầu của Công ty Minh Tú, ông Nguyễn Minh Thông, Giám đốc Sở khoa học Công nghệ Thành phố Cần Thơ đã đánh giá rất cao: “Về kinh tế, nó tạo ra một giá trị cao hơn cho con cá da trơn. Xã hội cũng được hưởng lợi vì giá dầu rẻ. Dầu sinh học này cũng góp phần bảo vệ môi trường”.
Hiện nay, dầu biodiesel do Công ty trách nhiệm hữu hạn Minh Tú sản xuất đã thử mẫu tại phòng phân tích của Công ty liên doanh dầu khí Mêkông đạt gần 100% so với tiêu chuẩn Việt Nam và các nước trên thế giới.
Việc sử dụng dầu biodiesel không chỉ bảo vệ môi trường mà còn tiết kiệm chi phí vì giá mỗi lít dầu biodiesel mà công ty Minh Tú sản xuất chỉ có giá 6.800 đồng. Các loại động cơ sử dụng dầu biodiesel phát sinh khí thải ít hơn so với sử dụng dầu diesel khoáng sản, bụi trong khí thải giảm một nửa và các hợp chất hydrocacbon giảm ít nhất 40%. Dầu biodiesel gần như không chứa lưu huỳnh nên không độc hại cho con người và dễ dàng phân hủy bằng sinh học.
Anh Nguyễn Văn Hồng, chủ 2 xe tải ở đường Lê Hồng Phong, quận Bình Thủy đã sử dụng dầu biodiesel trên hai tháng để chạy xe, cho biết: “Lúc đầu Minh Tú cho dầu nhưng tôi không dám sử dụng. Nhưng sau đó đổ thử cho biết thì thấy máy chạy êm, mát máy. Tôi thấy giá dầu cũng rẻ, dầu có chất nhờn tốt. Một ngày dư tiền dầu khoảng 100 nghìn. Khói thải ra không thấy, có mùi dễ chịu hơn”.
Từ kết quả bước đầu, tháng 6 vừa qua, Công ty TNHH Minh Tú đã khởi công xây dựng nhà máy sản xuất dầu biodiesel theo công nghệ tự động hoá và khép kín với tổng vốn đầu tư trên 12 tỷ đồng. Hiện nay công ty cũng đã ký hợp đồng với công ty DUONG SOPHEA, Vương quốc Campuchia, xuất khẩu trên 2 triệu lít dầu và sẽ giao hàng vào năm tới. Tuy nhiên, điều làm anh Tú băn khoăn nhất là làm thế nào để nhanh chóng kí kết với các đơn vị trong nước để bổ sung nguồn năng lượng dầu cho quốc gia, hạn chế phải nhập khẩu dầu từ các nước khác. Anh tâm sự: “Trong tương lai, tôi muốn cung cấp nguồn dầu cho các công ty kinh doanh xăng dầu trong nước để họ kiểm soát chặt chẽ về chất lượng và xin chỉ thị Nhà nước để pha vào diesel khoáng sản. Về hướng xuất khẩu, nếu so về giá thành thì giá xuất bán cao hơn. Nhưng về ý nghĩa quốc gia thì chúng tôi sẵn sàng bán trong nước mà không xuất khẩu”.
Việc nghiên cứu ra loại dầu biodiesel mà Công ty TNHH Minh Tú, một doanh nghiệp tư nhân thực hiện, có ý nghĩa rất lớn. Đây là một ngành công nghiệp cần được khuyến khích hỗ trợ đầu tư và phát triển vì không chỉ góp phần tăng thêm phần năng lượng dự trữ cho quốc gia mà còn góp phần giải quyết được một phần phế thải từ mỡ cá trong các nhà máy chế biến thuỷ sản ở vùng ĐBSCL.